مدلسازی پویای ترافیک کلانشهرها / حمیدرضا فرتوک زاده

روند رو به رشد شهر نشيني معضلات فراواني را به همراه داشته که در بسياري موارد بسيار پيچيده هستند. يکي از بزرگ ترين و اصلي ترين مشکلات شهرها، به ويژه شهرهاي بزرگ، معضل ترافيک است. با توجه به آثار معضل ترافيک شهري بر ابعاد مختلف زندگي شهروندان و اهميت حمل و نقل به عنوان نبض حيات شهرها، تعيين راهبرد و سياست گزاري براي کنترل و کاهش ترافيک اهميت فراواني دارد.

در اين پژوهش با استفاده از مدل سازي ديناميکي در قالب روش تحليل پويايي هاي سيستم، مساله ترافيک در ابعاد کلان و استراتژيک مدل شده و با استفاده از شبيه سازي رفتاري در محيط نرم-افزار Vensim، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. بنابراين، ما به مدلي دست يافتيم که پديده حمل و نقل شهري را توصيف کرده و با استفاده از شبيه سازي، رفتار آن را در افق زماني 15 سال آينده پيش بيني مي کند. در اين مقاله از اطلاعات مربوط به شهر تهران به عنوان نمونه استفاده شده است. با آزمون راه کارهاي مختلف در محيط شبيه سازي، سياست ها و راه کار هايي براي کنترل و بهبود ترافيک کلانشهر تهران ارايه شده است که مهم ترين آنها عبارتند از: اصلاح معماري شهري، توسعه خدمات الکترونيک، افزايش قيمت پارکينگ حاشيه خيابان ها و توسعه مترو. همچنين نتايج شبيه سازي اثر راه کارهاي مختلف بر اساس مدل در محيط نرم افزار Vensim نشان مي دهد که رفتار اجتماعي شهروندان در حمل و نقل شهري اهميت زيادي داشته و بدون مديريت تقاضا مبتني بر شناخت رفتاري شهروندان نمي توان نسبت به حل مساله ترافيک اميدوار بود.