هدایت تحصیلی را جدی بگیریم!

جمال بیت سیاح : یکی از مسائل اجتماعی مبتلا به اغلب خانواده ها و یکی از مراحل سرنوشت ساز دانش آموزان و دغدغه بزرگ زندگی همه اولیا پذیرش فرزندانشان در کنکور سراسری و آن هم در یک رشته مورد علاقه و نون و آبدار دانشگاهی است که بعد از آن نفس راحتی بِکشند!
همچنین یکی از بزرگترین معضلات جامعه که همه ارکان آن را تحت تاثیر خود قرار داده است ، خیل بیشمار فارغ‌التحصیلان دانشگاهیست که فاقد مهارت بوده و یا در رشته ای غیر متناسب با موقعیت زمانی و مکانی تحصیل کرده اند.
ضمنا همچنانکه میدانید در سنوات اخیر قریب به ۵۰ درصد صندلی های دانشگاهی به دلیل عدم رقبت دانش آموزان به رشته تحصیلی دوره متوسطه یا رشته انتخابی در آزمون کنکور، خالی مانده و صف دانش آموزان پشت کنکوری هر سال به آمار آن افزوده می‌گردد.
در این بین با کمی سرمایه گذاری مناطق ، ادارات و وزارت آموزش و پرورش با هماهنگی *وزارت کار و امور اجتماعی* و *شهرداری ها* و *صدا و سیما*، می‌توان به راحتی بخشی از این مشکلات را رفع کرد که متاسفانه در سنوات گذشته به دلیل عدم اهتمام کافی به موضوع *هدایت تحصیلی* به جمعیت بیکار کشور افزوده شده است!
لذا شایسته است هماهنگی لازم را برای تحقق اهداف این موضوع با مشارکت سایر وزارتخانه ها و با همیاری همه جانبه دولت محترم مطرح و از نتایج ثمربخش آن همه جامعه بهرمند گردند.
با توجه به این مقدمه موارد زیر جهت اطلاع متولیان تعلیم و تربیت پیشنهاد میشود تا شاید بخشی از مشکلات موجود در آموزش و پرورش و عواقب بعد از فارغ‌التحصیلی دانش آموزان مرتفع گردد:
۱-به دلیل عدم اهتمام لازم به موضوع *هدایت تحصیلی* در سنوات اخیر و وجود راه های گریز در تعیین رشته دانش آموزان و فشارهای برون سازمانی ، اغلب کارشناسان ادارات و مناطق اقدام به ثبت نام بدون برنامه و غیر متوازن می نمایند که در چند سال اخیر در برخی از رشته ها با تورم و تراکم دانش آموزی مواجه شده و این آغاز همه مشکلات پیش روی دانش آموزان و وزارت آموزش و پرورش شده است!
۲-ثبت نام غیر متوازن و بدون در نظر گرفتن موضوع *هدایت تحصیلی* به مرور در سنوات گذشته، علت اصلی کمبود نیروی انسانی در یک رشته و مازاد در رشته دیگر شده که اغلب افراد را در رشته و درس غیر مرتبط بکار گرفته و از فلسفه تعلیم و تربیت بصورت تخصصی دور کرده است.
۳-بدلیل مکانیزم ناقص در سامانه *هدایت تحصیلی* و عدم مدیریت آن توسط ادارات و مناطق نزدیک به ۳۰ درصد دانش آموزان بدون رشته مانده و ناچارا در رشته ای ثبت نام می‌کنند که هیچ گونه علاقه و تمایلی به آن ندارند و عمدتا در بین راه یا ترک تحصیل کرده و یا تغییر رشته می‌دهند.
۴-با توجه به عدم توجیه مناسب دانش آموزان در دوره متوسطه اول قریب به ۵۰ درصد دانش آموزان رشته های نظری در رشته تجربی ثبت نام کرده و پس از تحصیل در این رشته و مشاهده مشکلات آن در بین راه تغییر رشته داده و این موضوع برای خانواده ها و آموزش و پرورش هزینه های گزاف و اتلاف وقت می‌نماید.
۵-اغلب دانش آموزان به دلیل عدم آشنایی کافی با رشته های تحصیلی که می‌بایست توسط ادارات و مناطق در قالب موضوع *هدایت تحصیلی* انجام شود ، در رشته ای غیر متناسب ثبت نام کرده ، بعد از گذراندن دوره متوسطه از ادامه تحصیل در رشته دانشگاهی مرتبط سرباز میزنند.
۶-یکی از مهمترین علت های ضعف اجرای مطلوب موضوع *هدایت تحصیلی* قرار گرفتن کارشناسی مشاوره به عنوان متولی کار، در زیر مجموعه معاونت پرورشی است که پیشنهاد می‌شود همانند سابق در مجموعه معاونت متوسطه قرار گیرد.

لذا به نظر می‌رسد درصورت اجرای صحیح برنامه هدایت تحصیلی بخشی از مشکلات مربوط به کمبود نیروی انسانی در آموزش وپرورش، هزینه های مرتبط، صندلی خالی دانشگاه‌ها و اشتغال فارغ‌التحصیلان مرتفع گردد.