کشورداری منطقه‌ای ؛ از سونگون تا غیزانیه!

محمد مالی: به همه جای خوزستان نه! فقط به یک بخش از اهواز می‌رویم. غیزانیه با ۸۳ روستا و ۹۰۰ چاه نفت که علاوه بر واقع شدن شرکت‌های نفت و گاز کارون و مارون، شرکت ملی حفاری ایران، پتروشیمی مارون و پتروشیمی رازی، مسیر ترانزیت بنادر ایران نیز از آن می‌گذرد. این بخش و روستاهایش فاقد آب آشامیدنی پایدار، گاز لوله‌کشی و آنتن‌دهی موبایل است. بسیاری از جوانان غیزانیه بیکارند.
حالا از جنوب‌غرب ایران به شمال‌غرب می‌رویم. معدن مس سونگون در شهرستان ورزقان که در ناحیه مرتفع و با تنوع زیستی متنوع در استان آذربایجان‌شرقی واقع گردیده است. ارزش ذخایر آن ۳۲۰ میلیارد دلار برآورده شده است و یک‌درصد ذخیره مس دنیا و ۵۲ درصد ذخایر مس کشورمان را در دل خود جای داده است. به لحاظ بزرگی، ظرفیت و تناژ تولیدی به تنهایی دومین قطب مس در کشور است. بزرگترین معدن مس ایران که فاصله این کانسار از شهر تبریز ۱۳۰ کیلومتر، و از ورزقان ۳۰ کیلومتر بوده و در محدوده روستای تخریب شده سونگون ورزقان واقع است.
اما چه ارتباطی میان غیزانیه تا سونگون وجود دارد. اخیراً بر اساس دستور رئیس‌جمهور، مطابق آن‌چه منصوری معاون وی «در پاسخ به مطالبات مردم عزیز آذربایجان‌شرقی و در راستای اجرای مصوبات دور اول سفر هیأت دولت» خوانده است؛ شرکت «مس سونگون آذربایجان» به‌صورت مستقل تشکیل شده و فعالیت خود را آغاز کرده است.
اما استقلال شرکت مس سونگون ورزقان به چه معناست؟ مختصراً؛ «با استقلال شرکت مس سونگون آذربایجان، عواید فروش محصولات مس در استان آذربایجان شرقی مانده و به مردم این خطه تخصیص خواهد یافت».
متعاقب این تصمیم دولت سیزدهم شاهد واریز دومین قسط درآمد مالیاتی مس سونگون به حساب آذربایجان‌شرقی بودیم که گام‌ نخست عملی دولت برای تحقق وعده استقلال مس آذربایجان تلقی شده است. همچنین؛ انتقال حساب‌های شرکت مس سونگون و پرداخت ۵۱۰ میلیارد تومان از مالیات ارزش افزوده معدن مس سونگون به آذربایجان شرقی بعد از هفده سال گام بعدی در این خصوص بود.
باور کنید توسعه آذربایجان که سَرِ ایران است موجب خشنودی همه ماست. ما در جنوب برای آذربایجان، جان‌مان را هم می‌دهیم و هرگز دفاع جانانه غیورمردان آذربایجان را از مرزهای خوزستان در جنوب ایران از یاد نمی‌بریم! اما خُب حالا با همان استدلال در باب سونگون چرا فقط یک‌سال، نه یک‌ماه، نه یک هفته یا یک روز از درآمد نفت و گاز خوزستان را خرج خودش نمی‌کنید؟
به غیزانیه برگردیم یا به هفتگل و امیدیه. به نفت‌سفید برویم یا به مسجدسلیمان و هویزه و سوسنگرد. به شادگان برویم یا ماهشهر و هندیجان. به دارخوین برویم یا آبادان و خرمشهر. یا همین اهواز شخم خورده مایه خجالت با ۵۰۰ هزار نفر حاشیه‌نشین و ده‌ها فلر همیشه سوزان.
از جای‌جای استان خوزستان طی صدسال گذشته، نفت جوشیده، گاز برخاسته و ثروت تولید شده است.
به عنوان یک روزنامه‌نگار می‌پرسم، از این پس چه پاسخی باید برای جوانان این مناطق داشته باشم وقتی می‌گویند بین ما و سونگون چه تفاوتی است.
و من با خود می‌اندیشم و به آن‌ها خواهم گفت؛ سونگون و غیزانیه ۱۳۰۰ کیلومتر فاصله ندارند، آن‌ها ۱۳۰۰ میلیون کیلومتر فاصله دارند. همین.