آیه الله محسن حیدری ؛ پیشتاز نهضت روشنگری و مطالبه گری

نعیم حمیدی : روحانیت بیدار و آگاه شیعه در طول تاریخ پناهگاه مردم و کانون جوشش و خروش در برابر ستم گران و همچنین سرچشمه های معارف و تعالیم ناب بوده و زلال احکام تشیع را به جان های تشنه حقیقت تزریق کرده است. طی دوره های گوناگون سازمان گسترده روحانیت و دستگاه حوزه ، شخصیت های بزرگ ، شجاع ، آگاه به زمان و مدبر را پرورش و در اختیار جامعه قرار داد که هر کدام نقش برجسته ای را نسبت به هم قطاران خود در مسیر تحول و دگرگونی باورها و رفتارهای توده ها ایفا نموده اند.در این راستا می توان به شخصیت های زیادی در میان نسل های سلف و خلف حوزه های ریشه دار و کهن شیعه بعنوان نمونه برشمرد.شیخ مفید، شیخ طوسی ، سیدرضی و مرتضی ،شیخ انصاری ، میزرای شیرازی ،آخوند خراسانی ، صاحب جواهر، شیخ حسین کاشف الغطاء، آیهالله سیدعبدالحسین شرف الدین، آیهالله بروجردی ،امام خمینی (ره)، علامه طباطبایی ، شهیدان مطهری و بهشتی و هزاران نفر دیگر اشاره کرد که همه این بزرگان در عصر خود چون ستارگانی درخشان در سپهر فقاهت ،علم و مبارزه با جهل ،ستم و طاغوت به نورافشانی پرداختند و برای قرن های متمادی، اسلام ناب را از گزند آسیب ها ،فریب ها و نیرنگ های صاحبان زر و تزویر مصون نگه داشته و چون روحی جانفزا آنرا در کالبد جامعه دمیدند و حیات و سرزندگی را به آن هدیه نمودند.

تاریخ کهن خوزستان و حوزه های علمیه آن همواره شاهد ظهور عالمانی اندیشمند و فقیهانی نواندیش بوده که سال ها با تحقیق و تتبع ، جهاد و اجتهاد مشعل دار جریان های فکری ،فرهنگی و سیاسی در این خطه عالم خیز بوده اند.از جمله این عالمان در عصر معاصر خوزستان حضرت آیهالله دکتر شیخ محسن حیدری است ،فقیهی که با فکر خلاق و تراوش قلم نغز و ظریف اش از پیشتازان جریان مطالبه گری و نیز مبارزه با انحرافات عقیدتی و بارورهای غلط و از فعالان نهضت روشنگری دینی است.دکتر حیدری از همان دوران نوجوانی با دلبستن به مکتب فقهی و اصولی امام خمینی (ره) و تلمّذ در حوزه اصیل و کهن قم به نوآوری و خلاقیت فکری مشهور گشت ،ریسک پذیری ،روز آمدی و پیروی از اسلوب فقهی جواهری جزءلاینفک حیات علمی این فقیه مبرز می باشد.شاید نسل جدید با کارهای بزرگ این عالم آشنا نباشد که در اینجا لازم است به برخی خدمات علمی و نوآوری های فرهنگی ،فکری و فقهی ایشان اشاره نماییم.در اوایل سال ۷۲ هنگامی که مقام معظم رهبری زنگ خطر تهاجم فرهنگی را بصدا درآورد بسیاری از اشخاص و حتی در نشستگان بر مناصب بالای حکومتی از درک عمق پیام ولی فقیه عاجز بودند اما این شیخ نستوه با اعتقاد کامل به رهنودهای ولی ،تنها راه مقابله با تهاجم فرهنگی را احیای هویت دینی و عرضه اندام پاره فرهنگ ها در قالب فرهنگ ملی دانست و در این راه تلاش های فراوانی از خود برجای نهاد که از جمله آن می توان به برگزاری نخستین اجلاس احیای واقعه جهاد مردم عرب خوزستان ضد استعمار انگلستان (در سال ۷۲ ) و نگارش اولین کتاب پیرامون ابعاد این واقعه که در نوع خود بی نظیر بود ، اشاره کرد.

این فقیه دلسوز و غیور گام های بلندی برای معرفی مفاخر خوزستان برداشت و با نوشتن مقالات علمی و پژوهشی پایه گذار چهار کنگره علمی – تاریخی ابن سکیت دورقی،علی ابن مهزیار اهواز ،دعبل خزاعی و ابن عباس اهوازی در ایران بود که باید این سه رخداد را در دفتر افتخارات این مرد تاریخ ساز با قلم زرین صداقت به ثبت رساند.

سال ۶۸ نخستین رگه های اندیشه التقاطی زیر نقاب قبض و بسط تئوریک شریعت و بعدها پلورالیسم دینی در مجامع و رسانه های خاص عرضه اندام کرد، نخستین کسی که در خوزستان دست به قلم شد و جزوه نوشت و نهضت روشنگری را در برابر مشرب التقاط آغاز نمود همین فقیه تیزبین است که با نگارش مقاله ای تحت عنوان (نقدی بر لبیرالیسم) جوانان این خطه را از خطر رسوخ این اندیشه التقاطی برحذر و مردانه در برابر آن ایستاد.

کشیدن نقاب از چهره جریان سلفی گری و راه اندازی جنبش نرم افزاری در قالب برگزاری نشست ها و جلسات عقیدتی و کلامی و نگارش دهها مقاله جهت خنثی سازی آثار این مکتب دست ساز استعمار از اقدامات ماندگار آیهالله حیدری است که وهابیت از اندیشه ها و سخنرانی های اصولی ایشان به واهمه افتاده و بارها برای آسیب رساندن به اندیشمند جهان تشیع برنامه ریزی نمود ولی مکروا و مکرالله و الله خیر الماکرین.در این راستا می توان به نامه سراسر استدالال ایشان به امام جمعه مسجد الحرام اشاره نمود که بعنوان یک سند تاریخی قلمداد می شود.

مطالبه گری و همراهی و همصدایی با مردم بویژه کشاورزان ،‌دامداران ، فعالان محیط زیست طی دو دهه اخیر از آیت الله حیدری یک فقیه بلامنازع در حوزه محیط زیست و مدیریت منابع آبی ساخت که در این راستا می توان به سخنرانی ها ، خطبه ها ، مقالات ، یادداشت ها و نشست های تخصصی آیت الله حیدری با کارشناسان و متولیان وزارت نیرو ، شورای عالی آب ، شورای عالی امنیت ملی و مدافعان محیط زیست اشاره نمود. آیت الله حیدری بیش از ۱۰۰ سخنرانی و گفتگوی ویژه پیرامون دفاع از محیط زیست و تنش آبی موجود در مناطق پایین دست کرخه ، کارون ، دز ، مارون و زهره و همچنین مخالفت با طرح های مخرب انتقال آب بین حوضه ای و سدسازی داشته است که در نهایت منجر به صدور فتوای حرمت انتقال آب حوضه های ششگانه خوزستان برای مصارف غیر شرب گردید. مواضع روشن و صریح آیت الله حیدری در این بخش موجب گردید تا مقلب به “آیت الله محیط زیست” گردد.

در زمان فتنه های سیاسی این شیخ فرزانه نخستین کسی بود که از واژه بصیرت بهره جست و با سخنرانی های افشاگرانه و بیداربخش خود چهره منافقان و بدخواهان نظام اسلامی را برای همگان هویدا ساخت.در هر حال صدهها کار و گام بزرگ و کوچک می توان در دفتر قطور خدمات ماندگار این علامه یافت و برای نسل جوان بازگو کرد .

آنچه این فقیه را در طول حیات طیبه اش از دیگران متمایز ساخته شجاعت مثال زدنی در اتخاذ تصمیمات بزرگ در بزنگاههای مهم و حساس و همچنین تقوا و روع الهی ایشان است .

باشد که خداوند حضرت ایشان را بعنوان بقیهالسلف برای ما حفظ نماید