وضعیت حساس در مرز ترکیه با سوریه ابعاد تازه ای به خود گرفته است

ساقط شدن یک فروند جنگنده سوریه در مرز ترکیه با آتش جنگنده های ترکیه، افزایش درگیری های بین ارتش سوریه و معارضان سوری در مرز و تهدیدهای ˈداعشˈ علیه ترکیه، وضعیت حساس و تنش در مرز دوکشور را افزایش داده است.به گزارش گروه دریافت خبر عصر ما ،در حالیکه هدف قرار گرفتن جنگنده سوری توسط ترکیه در آستانه برگزاری انتخابات محلی در این کشور، به یکباره به موضوع داغ روز تبدیل شده است، رسانه های ترکیه امروز دوشنبه از تقویت نیروهای زمینی ترکیه در مرز همزمان با ضرب الاجل نیروهای دولت اسلامی عراق شام موسوم به داعش برای پائین آوردن پرچم ترکیه در مقبره ˈسلمان شاهˈ در 35 کیلومتری مرز ترکیه و در داخل خاک سوریه خبر می دهند.ترکیه این مقبره را براساس قرار دادهای موجود بین المللی، تنها قلمروی خود در خارج از مرزهای بین المللی اش اعلام کرده است. شمار محدودی از نیروهای ترکیه ماموریت دائمی را برای حراست از این آرامگاه دارند.ˈعبدالله گلˈ رییس جمهوری ترکیه روز گذشته پیش از حرکت به هلند برای شرکت در سومین اجلاس بین المللی امنیت هسته ای در لاهه در پاسخ به سووال خبرنگاران در خصوص تهدیدهای داعش علیه این مقبره گفت: این منطقه در قلمروی ترکیه است و هر واکنش تند نظامی که در تعرض به قلمروی ترکیه، نشان داده می شود، به هرگونه تعرض نظامی به این مقبره نیز نشان داده خواهد شد و در این زمینه کسی نباید چگونگی واکنش ترکیه را بسنجد.

در این میان امروز در ادامه درگیریهای بین نیروهای سوریه با معارضان در نزدیکی مرز ترکیه، گزارش شد که سه خمپاره دیگر به داخل خاک ترکیه در منطقه یایلاداغی شهرستان حاتای اصابت کرد اما آسیب جانی در برنداشت.همزمان با سقوط جنگنده سوری که در حال عملیات علیه مواضع معارضان سوریه در نزدیکی مرز گمرکی کسب واقع در شمال بندر لازقیه سوریه بود، رسانه های ترکیه امروز گزارش داده اند که دوباره کنترل این مرز به دست معارضان افتاده است.کنترل مبادی مرزی سوریه از نظر تامین امنیت سوریه و برای جلوگیری از ورود و خروج تکفیری ها و تروریستها حایز اهمیت است و دولت دمشق در دوره های اخیر عملیات نظامی خود را در مبادی مرزی این کشور فشرده تر کرده است. اما پافشاری ترکیه بر اجرای آنچه که ˈقواعد تعاملˈ اعلام کرده، نیروهای سوریه را از عملیات در محدوده پنج مایلی مرزهای ترکیه با چالش روبرو کرده است.

ترکیه به دنبال ساقط شدن یک جنگنده اف 4 خود توسط سوریه، در ژوئن 2012 میلادی اعلام کرده است که قواعد تعامل ارتش را تغییر داده و درصورت هرگونه نقض موافقتنامه هوایی بین دو طرف بلافاصله واکنش نشان خواهد داد.براساس این موافقت نامه عناصر هوایی دو کشور نباید بیش از پنج مایل به حریم هوایی یکدیگر نزدیک شوند. ترکیه سال گذشته نیز با ادعای نقض حریم هوایی این کشور توسط یک بالگرد نظامی سوریه، آن را ساقط کرد.ترکیه روز گذشته نیز یک فروند میگ 23 نیروی هوایی سوریه را با همین توجیه ساقط کرد.رسانه های ترکیه به اقتضای گرایشات سیاسی خود واکنش های متفاوتی را به رویداد ساقط شدن جنگنده سوری توسط اف 16 ترکیه نشان داده اند.

در حالیکه رسانه های نزدیک به دولت آنکارا این رویداد را به عنوان دومین عنوان اصلی صفحات امروز خود منعکس کرده اند اما رسانه های مخالف دولت اردوغان سرنگونی جنگنده سوریه را اقدامی تحریک آمیز و خطرناک دولت آنکارا در آستانه انتخابات محلی ارزیابی کرده اند.

رسانه های نزدیک به دولت آنکارا همایش بزرگ حزب حاکم ˈآکˈ در استانبول را که گفته می شود در حدود یک و نیم میلیون نفر در آن شرکت کرده بودند، عنوان نخست شماره های امروز خود انتخاب کرده و سخنرانی اردوغان در اجتماع بزرگ هواداران حزب را برجسته کرده اند.

رسانه های مخالف سناریوهای مختلفی را مطرح کرده و مدعی شده اند گویا حزب حاکم که به علت افشا شدن رسوایی های مالی و رشوه خواری دولت آنکارا در آستانه انتخابات محلی در وضعیت دشواری قرار گرفته، خواسته است با ایجاد شرایط جنگی در کشور زمینه به تعویق انداختن انتخابات را فراهم کند. این رسانه ها اظهارات ˈکمال قلیچدار اوغلوˈ رهبر حزب مخالف جمهوریخواه خلق را برجسته کرده اند که از مطرح کردن این حادثه توسط اردوغان در اجتماع هواداران خود در همایش بزرگ تبلیغاتی شهرستان کوجاعلی به شدت انتقاد کرده است.

اردوغان بعداز ظهر روز گذشته به دنبال سرنگونی جنگنده سوریه، در میان سخنرانی خود با اعلام این خبر گفت: من به خلبانان، فرماندهان و ارتش ترکیه تبریک می گویم و سوریه بداند که به نقض حریم ترکیه پاسخ دندانشکنی خواهند داد و ما پیش از این به سوریه هشدار داده بودیم.

قلیچدار اوغلو گفت: اگر جنگنده سوریه حریم هوایی ترکیه را نقض کرده باشد، اقدام ارتش قابل توجیه خواهد بود ولی اردوغان نمی بایستی این رویداد را دستاویزی برای تبلیغات حزبی خود در آستانه انتخابات تبدیل می کرد.

وی پیشتر نیز با اشاره به حوادثی که در اطراف مقبره سلیمان شاه در حال وقوع است، مدعی شده بود که دولت آنکارا می تواند با بهانه کردن این مقبره و برای بهره برداری در سیاست داخلی، دست به اقدامات خطرناکی زده و ترکیه را در جامعه بین المللی در شرایط دشواری قرار دهد.

در این میان ˈاحمد داوداوغلوˈ وزیر خارجه ترکیه نیز به دنبال ساقط شدن جنگنده سوری، در تماس تلفنی با ˈبان کی مونˈ دبیرکل سازمان ملل و ˈاندرس فوگ راسموسنˈ دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در خصوص چگونگی عملیات ترکیه علیه جنگنده های سوری توضیح داده است.

ˈخالد چویکˈ نماینده دائمی ترکیه در سازمان ملل نیز در این رابطه شورای امنیت سازمان ملل را آگاه ساخته است.

وزارت خارجه ترکیه با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد ترکیه جامعه بین المللی را در خصوص رویداد روز گذشته مطلع کرده است. در اطلاعیه ادعا شده است ترکیه با استناد به حقوق مشروع بین المللی خود، جنگنده سوری را ساقط کرده و از این پس نیز در حراست از مرزهای بین المللی از حقوق حقه خود استفاده خواهد کرد.

موضوع دیگری که در رسانه های امروز ترکیه جلب توجه می کند، برجسته شدن واکنش جمهوری اسلامی ایران به رویداد سقوط جنگنده سوریه است.

شبکه خبری ˈان.تی.ویˈ و ˈسی.ان.ان.ترکˈ در بولتن های خبری امروز خود به دفعات به اظهارات حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقا وزیر امور خارجه که ترکیه و سوریه را به خویشتنداری دعوت کرده، پخش کردند.

به گزارش این رسانه ها، امیرعبداللهیان تاکید کرده است رویکرد نظامی نه تنها کمکی به حل مشکل نمی کند بلکه اوضاع را پیچیده تر می کند.

رسانه های ترکیه همچنین این بخش از سخنان مقام وزارت خارجه کشورمان را که تاکید کرده است، گفت و گوهای تهران و آنکارا در کمک به حل سیاسی بحران سوریه با جدیت ادامه دارد، تهران و آنکارا در مبارزه با تروریسم مصمم هستند و از هرگونه راه حل سیاسی حمایت می کنند، با اهمیت ارزیابی کرده اند.

کارشناسانی که نظرات خودرا در این شبکه های تلویزیونی ابراز کردند، تاکید دارند در شرایط فعلی ترکیه در موقعیت بین المللی مناسبی قرار ندارد که در صورت بروز درگیری نظامی بین دوکشور، از پشتوانه جدی در سطح بین المللی برخوردار باشد و لذا صلاح ترکیه این است که از بروز حوادث ناخواسته در روابط پرتنش بین دوکشور جدا پرهیز کند.

همین کارشناسان تاکید کرده اند ترکیه می توانست در چنین شرایطی جنگنده سوری را وادار به ترک حریم هوایی ترکیه کند و چنین برخورد نظامی تندی نمی داشت. چراکه در نهایت سوریه همسایه دیوار به دیوار ترکیه است و چنین اقدام خصمانه ای زخم های عمیقی در روابط دوکشور ایجاد خواهد کرد. اما به هر روی این کارشناسان مدعی شده اند که ترکیه در ساقط کردن جنگنده سوری از حقوق بین المللی و حق حاکمیت خود استفاده کرده است.