تایید برجام، آزمون تاریخی مجلس در همدلی و همزبانی با ملت و دولت

طرح اجرای برجام پس از کش و قوس های فراوان در معرض رای نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار می گیرد. این طرح به رغم حمایت رهبری، تاکید دولت، خواست علما، اکثریت مردم و نمایندگان آنان با هسته ی سخت برخی تنگ نظری های فردی و بی تفاوتی نسبت به منافع ملی رو به رو بوده است.فردا یکشنبه نوزدهم مهرماه دیگر بار طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» در مجلس شورای اسلامی به رای گذاشته می شود؛ طرحی که هفته ی گذشته نمایندگان با 2 فوریت آن موافقت نکردند و به یک فوریتش رای دادند. این طرح که بر اساس آن دولت اجازه می یابد در چارچوب مصوبه های «شورای عالی امنیت ملی» به شکل داوطلبانه برجام را اجرا کند، پیشتر از تصویب این شورا و همچنین کمیسیون های «انرژی» و «امنیت ملی و سیاست خارجی» مجلس گذشته است.

با وجود حمایت مجموعه ی نظام از «برنامه ی جامع اقدام مشترک» (برجام)، این توافق اینک در مرحله ی گذر از مجلس به بستری برای کارشکنی علیه دولت و بهانه یی برای پیگیری منافع گروهی اقلیتی دلواپس تبدیل شده است؛ اقلیتی که چند روز پیش در قالب گزارش «کمیسیون ویژه ی بررسی برجام» تلاش کردند همه ی ابعاد توافق هسته یی را زیر سوال ببرند.به دنبال ارایه ی این گزارش غیرمنصفانه و مغرضانه بود که پنج عضو این کمیسیون با انتشار بیانیه یی مخالفت خود را با آن اعلام کردند و با اشاره به دست کم 165 دستاورد توافق هسته یی، نشان دادند که گزارش کمیسیون برجام به هیچ عنوان بی طرفانه نبوده است. افزون بر آن، برخی از این افراد تاکید کردند که گزارش برجام بیرون از کمیسیون و حتی مجلس نگاشته شده است.

در واکنش به اقدام کمیسیون ویژه ی بررسی برجام، «علاءالدین بروجردی» رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس – که خود یکی از 15 عضو کمیسیون ویژه است- تاکید کرد آن ها با گزارش بدی که تهیه کردند، ضربه ی بدی به کشور زدند.در فضایی که بیشتر نمایندگان، حامی و طرفدار توافق هسته یی به شمار می روند این احتمال مطرح است که اقلیت دلواپس با بهره گیری از ابزار «آبستراکسیون» یا همان انداختن مجلس از حدنصاب رای گیری تلاش کنند تا روند تصویب طرح اجرای برجام را با مانع رو به رو سازند. در بیان این وضعیت باید گفت برای رسیدن نمایندگان مجلس به حدنصاب رای گیری، حضور 194 نفر از آن ها ضروری است. بنابراین، اگر از مجموع 290 نماینده، مخالفان توافق 97 نفر را از حضور در مجلس منصرف کنند، رای گیری انجام نخواهد شد اما با توجه به شمار اندک نمایندگان مخالف توافق، احتمال آبستراکسیون بسیار ضعیف است.

تا پیش از توافق، ایالات متحده با شکل دادن به اجماع جهانی علیه ایران، تحریم ها پیچیده یی را زیر 6 قطعنامه ی شورای امنیت بر کشورمان تحمیل کرد. این تحریم های یکجانبه و چندجانبه ی مالی- تجاری در کنار تحریم بخش انرژی به ویژه در حوزه ی نفت، سوئیفت (ارتباطات مالی بین بانکی)، سرمایه گذاری خارجی و … با هدف قرار دادن ایران تنگنا پایه ریزی شد. در پی چنین شرایطی، ایران افزون بر آن که از دسترسی به بازارهای جهانی محروم مانده، با افزایش هنگفت هزینه ها نیز روبه رو بوده است و انتظار می رود با اجرای برجام، از نابسامانی های موجود کاسته شود.

در این فضا، تاخیر و درنگ مجلس در تصویب طرح اجرای برجام بیش از آن که به طرف غربی صدمه وارد کند به منافع ملی ضربه خواهد زد. در تاکید بر ضرورت و اهمیت این موضوع بود که چندی پیش «اکبر ترکان» مشاور ارشد رییس جمهوری تاکید کرد هر روز تاخیر در اجرای موافقتنامه ی وین 100 میلیون دلار به ایران ضربه وارد می کند.در این پیوند، نخستین و مهمترین هدف تیم مذاکره کننده ی کشورمان از حضور پای میز مذاکره به رسمیت شناختن حق غنی سازی ایران بود -که سرانجام با تلاش فراوان تحقق یافت- اما لغو تحریم ها نیز به همزمان به صورت دستورکاری جدی در مذاکره ها پیگیری شد. در این میان لغو تحریم ها به عنوان چالش های پیش روی اقتصاد ملی و معیشت عمومی بارها مورد تاکید رهبر انقلاب قرار گرفت و به عنوان یکی از پیش شرط های توافق شناسایی شد. بنا بر این، با درک اهمیت و ضرورت لغو تحریم ها و با اصرار تیم هسته یی سرانجام 1+5 در شورای امنیت با تصویب قطعنامه ی 2231 بر قطعنامه های پیشین مُهر باطل زد تا با اجرایی شدن برجام تحریم ها در سرازیری نابودی قرار گیرد. این در حالی است که گویی برخی تمایل چندانی به تحول در وضعیت پیشین کشور و خروج از تنگنای تحریم ها ندارند.

بی تردید درنگ در تایید نهایی توافق افزون بر فرسایش فرصت ها، هزینه های زیادی را بر مردم و کشور تحمیل خواهد کرد. در این راستا، «مسعود خوانساری» رییس اتاق بازرگانی تهران تیرماه امسال اظهار کرد: لغو تحریم ها سالانه 25 تا 30 درصد از هزینه های تجاری کشور را می کاهد به طوری که با در نظر گرفتن مبادله های100میلیارد دلاری، سالانه 25 میلیارد دلار از هزینه ها کاسته می شود.با درک اهمیت رهایی از این وضعیت و لزوم ورود به مرحله ی اجرایی شدن توافق بود که چند روز پیش آیت الله «ناصر مکارم شیرازی» با ارسال پیامی به نمایندگان مجلس توصیه کرد همزمان با دقت در کاستی های توافق صورت گرفته در بررسی برجام تعلل نکنند.

درمجموع، با نگاهی به متن برجام آشکارا می توان دریافت که طرف غربی پس از یک دهه سرسختی، سرانجام به پذیرش مطالبه های و خواسته های بجا و بحق ایران تَن داده است. پذیرش حق غنی سازی در خاک ایران با حفظ زیرساخت های هسته یی، حضور و فعالیت ایران در بازارهای هسته یی جهانی، لغو تحریم های یکجانبه و چندجانبه ی گذشته و … تنها چند نمونه از دستاوردهای تیم هسته یی ایران در توافق تاریخی وین به شمار می رود. در حالی که پیشتر، غرب نه تنها خواستار تعطیلی مراکز هسته یی و تعلیق غنی سازی ایران بود بلکه در کنار تهدید مداوم به حمله ی نظامی، سیلی از تحریم ها را روانه ی کشورمان کرده بود.به این ترتیب و با توجه به روند طی شده تاکنون، تصویب اجرای برجام در مجلس شورای اسلامی یک بایسته ی ملی و برکنار از دیدگاه های سلیقه یی و تحولات فردای مجلس آزمونی برای محک خوردن همدلی و همزبانی نمایندگان با ملت و دولت خواهد بود.

منبع : ایرنا