روز معلم ،حقوق معلم!

دوازدهم اردیبهشت ماه روزمعلم ،روزی برای بزرگداشت مقام والای معلم و جلب توجه مدیران و مقامات دولتی و شهروندان ایرانی به اعطای ،رعایت و احترام به حقوق،شان و جایگاه معلم است.سابقه این روز تاریخی به زمانی بازمی گردد که معلمان سراسر کشور به درخواست مجمع صنفی معلمان در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ماه سال۱۳۴۰ برای تحقق حقوق معلمان در مقابل مجلس درمیدان بهارستان تجمع آرام و مسالمت آمیز نمودند، پلیس سرکوبگر رژیم شاهنشاهی با خیس نمودن معلمان معترض بوسیله ماشین های آب پاش سعی درمتفرق نمودن آنها داشت

اما این معلمان با اصرار بر ابقا و ادامه اعتراضات جهت کسب حقوق قانونی خویش منجر به درگیری بین معلمان و نیروهای سرکوبگر گردید، در این حین رئیس کلانتری بهارستان با شلیک تیر مستقیم به پیشانی معلم ابوالحسن خانعلی او را به شهادت رساند. فردای آن روز درتشیع جنازه خانعلی علاوه بر معلمان گروه های مختلفی شرکت نمودند که این تشیع به بزرگترین تظاهرات خیابانی علیه رژیم شاهنشاهی تبدیل گردید، در پایان این تشیع بیانه ای مبنی بر استعفای دولت شریف امامی، مجازات قاتل جانعلی و افزایش حقوق معلمان قرائت شد، سه روز پس از آن شریف امامی از سمت نخست وزیری استعفا نمودند.معلمان معترض با ادامه اعتراضات در۸ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰تجمع وبمناسبت شهادت معلم خانعلی و اعتراض موفقیت آمیز آنها روز دوازدهم اردیبهشت ماه را روز معلم نامگذاری نمودند که هر سال در این روز مراسمی در تجلیل و جلب توجه به حمایت از حقوق معلمان در مدارس کشور برگزار می شود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی کانون مستقل معلمان تهران به مناسبت سالروز شهادت ابوالحسن خانعلی با صدور اطلاعیه ای که در روزنامه اطلاعات در مورخ ۹اردیبهشت ماه ۱۳۵۸ منتشر شد ازهمه معلمان جهت برگزاری مراسم یاد بود در روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ماه ۱۳۵۸ دعوت بعمل آمد،از قضا در شب۱۱ اردیبهشت ماه دکتر مطهری توسط گروه فرقان به شهادت رسیدند و مجددا در تقویم جمهوری اسلامی ایران دوازدهم اردیبهشت ماه به مناسبت شهادت دکترمطهری روز معلم نامگذاری گردید. در سطح جهانی بنا به پیشنهاد سازمان یونسکو هر سال روز ۵ اکتبر (۱۳ مهر) به عنوان روز جهانی معلم نامگذاری شده است.

از مهمترین مطالبات معلمان احترام به کرامت انسانی آنها ، تحقق امنیت روانی _ شغلی _جسمی وقضایی ، بهبود وضعیت معیشتی و ارتقاء حقوق و مزایای و پرداخت مطالبات مالی آنها ،حق تاسیس تشکل های صنفی و آزادی فعالیت ،جذب و استخدام معلمان حق التدریسی ،توزیع عادلانه آنها، تعیین ساعت های کار معلم با رعایت استانداردهای قانونی می باشد هر چند که منشور حقوق و مسئولیت های معلمان مواردی از حقوق معلمان را در ۲۴ مورد ازجمله حق برخورداری از مزایای خاص شغلی با رعایت رشته و مدرک تحصیلی ، سابقه تدریس ، مهارتهی حرفه ای و علمی موثر ، درجه سختی کارو ارزشیابیهای آموزشی و تربیتی ،تناسب بین دریافتی های معلم با جایگاه و اهمیت کاروی ،برخورداری از حق انتخاب محل خدمت،برخورداری از حق تاسیس وراه اندازی و یا عضویت در فعالیتهای تشکیلاتی اجتماعی و سیاسی ، صنفی و اقتصاد، برخورداری از امنیت قضایی دربرابر هر گونه تهدید وتعرض مرتبط با شغل،تامین امنیت شغلی حق معلم است که از طریق ثبات وپایداری درشغل ، صیانت ازحقوق و مزایای رفاهی واداری آنان درنظام اداری و مشارکت درتصمیم سازیها و تصمیم گیریهای مدرسه و اظهارنظر درمورد مسائل آموزش و پرورش از جمله حضور درشورای معلمان – شورای مدرسه – انتخاب مدیران را احصاء نموده است.

در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش همچنین حقوقی را برای معلمان مقرر نموده است که می توان به راهکار مذکور در بند ۲/۱۰مبنی بر استقرار نظام سنجش صلاحیت های عمومی و تخصصی و حرفه ای و تعیین ملاک های ارزیابی و ارتقاء ( نظام رتبه بندی ) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان ۱۲ـ برقراری الگوی جبران خدمات و تامین رفاه نیروی انسانی در خور منزلت فرهنگیان با توجه به لزوم تمام وقت شدن آنان ،راهکار ۱/۱۲ـ بهینه‌سازی نظام پرداخت‌ها، مبتنی بر شایستگی‌ها و براساس رویکرد رقابتی.راهکار ۲/۱۲ـ فراهم آوردن تسهیلات و امتیازات متناسب برای جذب و نگهداشت نیروهای کارآمد در دوره ابتدایی و تقویت نگاه تخصصی زیربنایی به این دوره تحصیلی.راهکار ۳/۱۲ـ ایجاد سازوکارهای قانونی برای افزایش انگیزه معلمان و مربیان با ساماندهی مناسب خدمات و امکانات رفاهی و رفع مشکلات مادی و معیشتی آنان.بند ۱۳ـ افزایش نقش شوراهای آموزش و پرورش استان، مناطق و مدارس در تقویت فعالیت‌های تربیتی استان و منطقه و مدرسه در چارچوب سیاست‌ها و برنامه‌های ملی و دیگر حقوق اشاره نمود اما عملا چنین حقوقی تاحدودی محقق نشده است.

مسعد سلیتی
وکیل پایه یک دادگستری