پیام عاشورا ، اصلاح جامعه و توسعه اقتصادی !

همانطور که می دانیم، یکی از مهمترین پیام عاشورا اصلاح امت جدش رسول الله بود.« انی آرید الاصلاح فی امه جدی ما استطاعت». پیام این قیام ارتباط مستقیم با توسعه اقتصادی دارد. با توجه به اینکه فساد اقتصادی، رانت خواری و ثروت اندوزی بدون توجه به عدالت اقتصادی و اجتماعی یکی از موانع مهم توسعه اقتصادی است،

لذا حرکت در مسیر اصلاح جامعه اعم از اصلاح امور، افکار و کردار مردم و دولت توسعه اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد. توسعه اقتصادی به نوبه خود موجب اعتلای سطح فرهنگی جامعه خواهد شد. از این رو می توان استدلال کرد که اگر در مسیر اصلاح جامعه حرکت کنیم، قیام امام حسین را به خوبی درک کرده ایم و در اینصورت به تحقق اهداف امام کمک کرده ایم. اگر صرفا به صورت قضیه، عزاداری ، بسنده کنیم، نتوانستیم در تحقق اهداف قیام امام گام موثری برداریم. در این راستا، درک اصلاح امت رسول الله گام اساسی محسوب میشود. اصلاح امور در بیان امام امر به معروف و نهی از منکر معرفی شده است که امروزه به تعبیر اقتصادی میتوان آن را تحلیل کرد.

امر به معروف یعنی حرکت در مسیر اصلاح و بهبود توزیع درامد، افزایش بهره وری، استفاده بهینه از امکانات و موهبتهای الهی مانند نفت، گاز، آب، معدن، افزایش سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی، شایسته سالاری دینی، کاهش فقر و افزایش توانمندی مردم، ایجاد فضای باثبات اقتصادی و اصلاح فضای کسب و کار، افزایش پاسخگویی دولت، شفاف سازی اقتصادی، افزایش اعتماد و غیره است. نهی از منکر می تواند به معنی نهی از رانت خواری، نهی از رابطه به‌جای رابطه، نهی از فساد اداری، نهی از وابستگی نفتی، نهی از تاراج اموال ملی، نهی از مصرف گرایی، نهی از فرار سرمایه ها، نهی از تخریب انسجام اجتماعی، نهی از زراندوزی، نهی از دروغگویی، نهی از زورگویی و امثال آن اتلاق شود.

بدیهی است اگر این امر به معروف ها و نهی از منکر ها مورد توجه قرار گیرد، نه تنها دل امام حسین را شاد می کنیم، بلکه کشور را مرتبه بالاتری از توسعه یافتگی می رسانیم که در ان فقر و فلاکت به شدت کاهش می یاب، جرایم مختلف اجتماعی اقتصادی و فرهنگی و مشکلات دیگر کاهش می یابد. در این فرایند توسعه یافتگی، رشد افکار و درک بهتر و عمیق تر اهداف عاشورا محقق میشود. بنابراین، می توان یکی از پیام اصلی عاشورا را اصلاح امت دانست که تفسیر اقتصادی آن همان توسعه یافتگی است.

دکتر هوشمند صفایی