خوزستان ؛ معضلات وضعف ها

دکتر محمد سبحانی : خوزستان سرزمینی مملو از فرصت ها، ظرفیت ها و استعدادها در حوزه های میراث فرهنگی با قدمت ۷ هزار ساله و در زمینه اقتصادی دارای درآمدهای نفتی با تولید ۸۰ درصد نفت کشور و وجود حدود ۱۳ رودخانه آب شیرین و خاک مستعد برای کشاورزی صنعتی و مقام اول تولید محصولات زراعی و ۷۰۰ کیلومتر نوار ساحلی و هشت بندر است که هریک از این گزاره ها توانایی تبدیل شدن این منطقه به عنوان قطب اقتصادی کشور و جلب و جذب سرمایه گذاری ها و ایجاد اشتغال را دارد. منابع طبیعی و ذخائر زیر زمینی در این خطه ظرفیت های عظیمی از ثروت خدادی را نصیب مردمان جنوب کرده که در عین بهره مندی، مشکلات و معضلات زیادی را نیز با خود به همراه داشته است. اما پیچیدگی های اجتماعی و ساختاری در این شهر، نگرانی ها از مشکلات مبتلا به مردم در شهر اهواز را دو چندان کرده است

شهر اهواز دارای استعدادها و پتانسیل های گسترده ای در حوزه های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. اما در سال های اخیر انتشار اخبار و گزارش هایی از شرایط جامعه، باعث ارایه نمایی مبهم و تاریک از اوضاع عمومی این استان شده که تاثیر زیادی بر کاهش حضور گردشگران و افت نرخ رشد اقتصادی حاصل از درآمدهای صنایع دستی و میراث فرهنگی داشته است.چند سالی است که نام استان خوزستان و شهر اهواز با گرد و غبار و ریزگردهای مسموم کننده عجین شده و هر چند روز خبرهایی از بحران بغرنج آلودگی هوای استان شنیده می شود. برخی ضعف مدیریت را عامل این بحران می دانند و برخی دیگر تقصیر را به گردن عوامل زیست محیطی انداخته اما واقعیت اصلی در این میان، نگرانی مردم از وضعیت موجود و چشم انداز آینده این استان در برابر شرایط سخت زندگی در آب و هوای آلوده این شهر اهواز است.

بحران بیکاری تهدیدی جدی برای مردم و مسوولان این استان محسوب می شود. بنا بر اعلام منابع رسمی خوزستان از نظر مساحت ۳٫۹ و از نظر جمعیتی ۵٫۹ درصد کشور را دارد. این استان رتبه دوم درآمد ناخالص داخلی با نفت و چهارم درآمد بدون نفت را به خود اختصاص داده است.نرخ بیکاری در کشور ۱۲٫۶ و در خوزستان بیش از ۱۴٫۵ اعلام شده که از متوسط کشوری هم بالاتر است.استان خوزستان با وجود تولید روزانه در وضعیت کنونی بیش از یک میلیون بشکه نفت ، در معرض آلاینده های نفتی قرار گرفته و در کنار گرد و غبارهای آلوده در هوای شهرها دچار مشکل جدی است. همچنین با توجه به قرار گرفتن در مسیر ترانزیت کالا، از توسعه نیافتگی جاده ها و مسیرهای ترابری رنج می برد.

استان خوزستان با دارا بودن سه میراث فرهنگی ثبت جهانی ‘چغازنبیل’، ‘شوش’ و ‘سازه‌های آبی شوشتر’ یکی از فرصت های تاریخی و جاذبه‌های توریستی منحصر به فرد را دارد. اما ضعف مدیریتی در جذب گردشگر و نبود زیرساخت هاوتاسیسات لازم در این منطقه، چالشی عمده را برای اقتصاد استان به جود آورده است.مشاهدات عینی و گفتگو با مسوولان استان خوزستان و مصاحبه با مردم محلی و برخی از مسوولان شهری گویای وجود لایه هایی از بحران های آشکار و نهان در زیر پوست این استان وشهراهواز است که در قالب محورهای که در قسمت های بعدی این مقال ارایه شده است.می پردازیم .

***گروه هم افزائی اندیشه ها