زنگنه : بازار جهانی نفت نباید سیاسی شود

بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در حاشیه شانزدهمین اجلاس مجمع جهانی انرژی در پایتخت هند با اشاره به شرایط جدید جغرافیای سیاسی منطقه گفت: سیاسی شدن بازار نفت سبب آسیب به مصرف کنندگان و همچنین تولید کنندگان این محصول راهبردی خواهد شد.زنگنه امروز (چهارشنبه) در مصاحبه با خبرنگاران ایرانی در دهلی نو، افزود: نشست امروز بر چالش های پیشروی عرضه نفت و گاز در جهان تمرکز داشت.وی تصریح کرد: نظر ایران بر آن است که اگر چه نقش نفت در آینده کمرنگ تر خواهد شد اما این محصول همچنان به ایفای نقش خود در بازارهای جهانی ادامه خواهد داد و کشورهای جهان حداقل تا سال ۲۰۴۰ به نفت احتیاج خواهند داشت بنابراین در این حوزه هنوز احتیاج به سرمایه گذاری حس می شود.

وزیر نفت ایران درباره اوضاع فعلی حوزه انرژی در جهان تاکید کرد: بازار نفت باید غیر سیاسی باشد و به گاز نیز در بازار های جهانی اهمیت داده شود. سیاسی شدن بازار نفت سبب آسیب به مصرف کنندگان و همچنین تولید کنندگان نفت خواهد شد چون این بازار، یک مجموعه به هم پیوسته است و آسیب به یک کشور سبب آسیب به سایر کشورها خواهد شد.زنگنه در خصوص روابط هند و ایران درحوزه انرژی و مسایل موجود بین دو کشور درباره میدان گازی «فرزاد ب» گفت: پس از سفر حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به هند، روابط دو کشور هر روز بهبود پیدا کرده است.وی با اشاره به دیدار با «دارمندرا پرادان» همتای هندی خود و دیگر سران نفتی این کشور قبل از مراسم افتتاحیه اجلاس تصریح کرد: چشم انداز همکاری های ایران و هند در زمینه انرژی بسیار مثبت است و دو کشور در زمینه میدان گازی فرزاد ب نیز پیشرفت های بسیار خوبی بدست آورده اند.

او خاطرنشان کرد که در دیدار با پرادان ، از شرکت های هندی و ایرانی درخواست کرده است مسائل اصلی و مهم پیرامون میدان گازی فرزاد ب را تا دو ماه نهایی کنند.زنگنه گفت این مسائل مهم شامل طرح جامع توسعه میدان گازی فرزاد ب و زمان بندی این پروژه است که باید میان دو کشور نهایی شده و سپس برای اجرایی کردن این توافق ۴۰۰ صفحه ای همکاری نزدیکی بین آنها آغاز شود.شانزدهمین اجلاس وزیران مجمع جهانی انرژی روز چهارشنبه به میزبانی هند و با همکاری چین و کره جنوبی با شرکت وزیران نفت کشورهای عضو، رهبران حوزه صنعت و رئیسان سازمان های بین المللی کلیدی برای بحث درباره ‘آینده امنیت جهانی انرژی’ در دهلی نو آغاز به کار کرد.نارندرا مودی نخست وزیر هند در مراسم افتتاحیه این اجلاس سخنرانی کرد. سوشما سواراج وزیر امورخارجه این کشور نیز سخنران مراسم اختتامیه این رویداد مهم بین المللی خواهد بود.

محورهای مورد بحث در این اجلاس، تغییرات بازار جهانی، سیاست های انتقالی و فناوری های جدید است که بر ثبات و آینده سرمایه گذاری و الگوهای تجاری در بخش انرژی تاثیر می گذارند.ارکان مجمع بین المللی انرژی مشتمل بر اجلاس وزارتی، هیات اجرایی و دبیرخانه به همراه کمیته مشاوره صنعتی و گروه حمایتی بین المللی است؛ اجلاس وزارتی مجمع، هر دو سال یک بار وهیات اجرایی آن حداقل سالی دو بار تشکیل می‌هد. اجلاس وزارتی با دریافت گزارش جمع بندی از هیات اجرایی، تصمیم‌گیری می‌کند.در هیات اجرایی مجمع جهانی انرژی ۱۳ کشور عضو هستند که دو سازمان بین المللی یعنی سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) و آژانس بین المللی انرژی نیز به عنوان ناظر و بدون حق رای، در این مجمع جهانی فعالیت می کنند.مجمع بین‌المللی انرژی یا ‘آی‌ای‌اف’ بزرگترین محل گردهم‌آیی وزیران انرژی کشورهاست. این مجمع از این نظر که شرکت کنندگان آن شامل اعضای آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک وهمچنین کشورهایی چون برزیل، چین، هند، مکزیک، روسیه و آفریقای جنوبی می‌شود در نوع خود بی‌همتاست. ۹۰درصد عرضه و تقاضای نفت و گاز جهانی در کشورهای عضو این مجمع انجام می‌شود.

این مجمع همایش‌هایی دوسالانه برگزار می‌کند که طی آن چهارچوب مذاکرات غیررسمی بین کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده نفت و گاز درباره موضوعات و مسائل تأثیرگذار برکل بازار جهانی انرژی مشخص می‌شود.ایران یکی از اعضای فعال ‘آی‌ای‌اف’ است و در تمامی نشست های این سازمان بین المللی مشارکت فعال داشته و در سال ۲۰۰۳ نیز در شهر اصفهان میزبان سومین جلسه هیات اجرایی بود.اجلاس قبلی در سال ۲۰۱۶ در الجزیره پایتخت الجزایر برگزار شد.هند به نوعی در میدان گازی فرزاد خود را سهیم می‌داند چون مدعی است حدود ۱۱سال پیش این میدان توسط کنسرسیومی با مدیریت این کشور کشف شد.مقامات این کشور تهدید کرده بودند در صورتی که توسعه میدان گازی «فرزاد ب» به کنسوسیوم این کشور داده نشود پالایشگاه های دولتی شامل هندوستان پترولیوم،بهارات پترولیوم،پالایشگاه و پتروشیمی مانگلور و شرکت هند دستور می دهد خرید نفت از ایران را کاهش دهند.میدان گازی «فرزاد ب» سال هاست چشم انتظار مذاکرات ایران و هند نشسته تا شاید این مذاکرات به نتیجه برسد و این میدان هم طعم شیرین توسعه را بچشد، مذاکراتی که گویا پشت سد مباحث مالی گرفتار شده است.قرار بود طرح جامع توسعه میدان گازی «فرزاد ب» تا پایان سال ۱۳۸۷ امضا شود، اما این اتفاق محقق نشد تا اینکه در مرداد ماه سال ۱۳۸۸، منابع خبری از تصمیم ایران برای مذاکره با هند درباره میدان گازی «فرزاد ب» خبر دادند.اما از سال ۱۳۸۸ که خبر حضور هندی ها در «فرزاد ب» قطعی شد تاکنون همچنان توسعه این میدان گازی، منتظر نهایی شدن مذاکرات شرکت ملی نفت ایران با یک کنسرسیوم هندی بود. مذاکره ای که حتی دو سال بعد از آن هم نهایی نشد و حالا وزیر نفت ایران اعلام کرد که اختلافات برطرف شده است.