تغییرات اجتماعی و افزایش شیوع بیماری های غیر واگیر!

تغییرات اجتماعی در کشور ایران و بسیاری از کشورهای منطقه، طی ۳۰ سال اخیر، وضع سلامت مردم را مورد دستخوش و دگرگونی قرار داده است. تغییر سنت‌های گذشته و شیوه‌های جدید زندگی به تغییر در الگوهای غذایی از جمله افزایش دریافت چربی‌های اشباع و کاهش دریافت میوه و سبزی منجر شده، که این امر موجب افزایش شیوع بیماری‌های غیرواگیر مانند بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان، دیابت و… شده است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۵ میلادی؛بیماری‌های مزمن (بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، چاقی، انواع سرطان و بیماری‌های تنفسی) علت ۶۰ درصد از مرگ‌ها بوده و۳۵ میلیون مرگ در سال به دلیل این بیماری‌ها رخ داده است. همچنین ۸۰ درصد از مرگ‌های فوق در کشور‌های درحال توسعه کم درآمد مشاهده شده است.

سرطان بعد از بیماری های قلبی- عروقی به عنوان مهم ترین عامل مرگ و میر در کشورهای دنیا و از جمله کشور ما مطرح است و طی دهه های آینده اولین عامل مرگ و میر به ویژه در کشورهای در حال توسعه خواهد بود.اول الی هفتم بهمن ماه پویش ملی مبارزه با سرطان در سراسر کشور برگزار می شود.براساس آمار سال ٩٣ که برای اولین بار منتشر می شود، تعداد سرطان ها در کل کشور در آن سال، ۱۰۹ هزار سرطان بوده است.در سال ٩٣ تعداد موارد جدید سرطان در هر ١٠٠ هزار نَفَر ١۵۴ نَفَر بوده است یعنی از هر ١٠٠ هزارنفر، ١۵۴ نَفَر مبتلا به سرطان شده اند.شایع ترین سرطان ها در کل کشور در زنان؛ به ترتیب سرطان پستان با شیوع ٣١.٣ در هر ١٠٠ هزارنفر، سرطان روده بزرگ ١١ در هر ١٠٠ هزارنفر، سرطان پوست ١١ به ازای هر ١٠٠ هزار نَفَر، سرطان معده ٩.٨ به ازای هر ١٠٠ هزارنفر و سرطان تیرویید ٧ در هر ١٠٠ هزار نفر است

شایع ترین سرطان ها در کل کشور در مردان؛ به ترتیب سرطان معده با عدد ٢١ تا ٢٢ در هر ١٠٠ هزارنفر، سرطان پوست ١٨.۶ به ازای هر ١٠٠ هزارنفر، پروستات ١۶ تا ١٧ به ازای هر ١٠٠ هزارنفر، روده بزرگ ١۵ به ازای هر ١٠٠ هزارنفر و سرطان مثانه ١٣ به ازای هر ١٠٠ هزارنفر استشناسایی ریسک فاکتورها، ما را در کنترل سرطان ها و اتخاذ تصمیمات و برنامه ریزی ها رهنمون می کند.استعداد ژنتیکی، عوامل محیطی مانند سیگار کشیدن، قرار گرفتن و در معرض دود سیگار، آلـــودگی هــوا، قرار گرفتـن در معــرض آفتاب شدید و اجزای آلوده کنده رژیم غذایی مانند آفت کش ها و سم ها، نگهدارنده ها، افزودنی ها و رژیم های غنی از چربی، گوشت قرمز، غذاهای فرآیند شده، رژیم های عاری از سبزی ها و میوه ها و شیوه غلط زندگی، بی تحرکی می توانند در ایجاد انواع سرطان ها نقش مهمی داشته باشند.رژیم غذایی در دست کم، ۳۵ درصد از کل موارد سرطان‌ها دخالت داردکه این رقم در زنان به ۵۰ درصد می‌رسد. براساس پیش‌بینی سازمان جهانی بهداشت تا سال۲۰۲۰ موارد جدید سرطان‌ها به ۱۵میلیون می‌رسد. بنابراین سرطان از جمله بیماری‌هایی است که تغذیه صحیح در پیشگیری و درمان آن می‌تواند نقش مهمی ‌داشته باشد

مهرداد شریفی

رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز