نقش آموزش و پرورش در جوامع چند قومی!

اصطلاح” school “مدرسه از یک واژه یونانی به معنای فراغت یا تفریح گرفته شده است .در دوران ما قبل صنعتی تعلیم و تربیت تنها در دسترس افراد معدودی بود که وقت و از هم مهمتر هزینه آن را تأمین می کردند. رهبران مذهبی تنها گروه اجتماعی که اغلب باسواد بودند و دانش را برای خواندن و تفسیر متون مذهبی استفاده می کردند. آموزش و پرورش به صورت امروزی با اجباری شدن آن در قرن ۱۹ بتدریج بوجود آمد و دولتها پی در پی هزینه های تعلیم و تربیت را افزایش دادند و مدارس بیشتری ساخته شد و آموزش و پرورش رایگان برای همه و تعهد نسبت به برابری فرصتهای تحصیل ایجاد گردید.

دانش آموزان کنونی همان پدران ،مادران و مدیران آینده جامعه خواهند بود از این حیث می توان اهمیت برنامه های آموزش و پرورش در تربیت شخصیت و دیدگاه آنان نسبت به اعضای یک جامعه چند قومی را بیشتر ملاحظه نمود .زمینه ی شکل گیری نگرش های گوناگون نسبت به قومیتها در جوامع چند قومی از همان دوران کودکی بوجود می آید نظراتی همچون “من افراد … را دوست ندارم “و “او تنبل است چون که … است” و “آنها …دارای فلان صفت اخلاقی هستند ” و… که متأثر از خانواده یا همسالان بوجود آمده باید در مدارس با اتخاذ برنامه های آموزشی رسمی و پنهان که توسط وزارت آموزش و پرورش تدوین شود نسبت به اصلاح نگرشها و رفتارهای دانش آموزان در کنار آموزش برنامه های درسی انجام گیرد .

آموزش و پرورش با تدوین برنامه های جهت محو تعصب مبنی بر از بین بردن نگرش منفی بر دانش آموزان از گروه های قومی دیگر ، از بین بردن تبعیض که در جهت جلوگیری از سلب فرصت ها برای دانش آموزان از اقوام دیگر ،آموزش و تقویت مستمر همه جانبه اخلاق و ارزش های صلح ،مسالمت جویی ،برابری اجتماعی و حرمت نهادن به تفاوتها ،کنش و واکنش مسالمت آمیز به تنوع قومی و مذهبی و فرهنگی جامعه چند قومی ایرانی ، رشد پذیرش درونی تفاوتهای جنسیتی ،قومی و مذهبی ،آگاهی از عوارض تهدید کننده جامعه همچون نژاد پرستی ،تبعیض جنسیتی، قومی و مذهبی ،برتر بینی، توسعه و تقویت آموزش های شهروندی در خصوص رعایت نظم، قانونمداری و عدالت در همه حالتها، تقویت روحیه مطالبه گری و پرسش گری و ارائه آموزش های حقوق شهروندی منجر به رشد شخصی و سلامت روانی دانش آموزان خواهد بود که این آموزش ها در جامعه بسیار تأثیر گذار بوده و منجر به ایجاد روابط مسالمت آمیز و متمدنانه در جامعه چند قومی ایرانی می گردد.

مسعد سلیتی
وکیل پایه یک دادگستری