آیت الله سیدحسن خمینی : ملتی که از گذشته خود درس نگیرد محکوم به تجربه مجدد اشتباهاتش است

امام (ره) گفت:‌ ملتی که از گذشته خود درس نگیرد محکوم است و اشتباه گذشته خود را دوباره تکرار می‌کند ما ملتی بزرگ و تاریخ ساز هستیم. ‌آیت الله سید حسن خمینی در مراسم رونمایی از دو آثار آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در ارتباط با شخصیت ایشان اظهار کرد: یکی از توفیقات خداوند به بنده ارادت مستمر […]

امام (ره) گفت:‌ ملتی که از گذشته خود درس نگیرد محکوم است و اشتباه گذشته خود را دوباره تکرار می‌کند ما ملتی بزرگ و تاریخ ساز هستیم. ‌آیت الله سید حسن خمینی در مراسم رونمایی از دو آثار آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در ارتباط با شخصیت ایشان اظهار کرد: یکی از توفیقات خداوند به بنده ارادت مستمر به حضور در محضر آقای هاشمی رفسنجانی طی دوازده سال اخیر بود. اما این دیدارهای مستمر خاطراتی با خود به جای گذاشت که هر کجا که نگاه می‌کنیم هست. در همین سالنی که الان در آن حضور داریم برای مراسم سالگرد امام خمینی (ره) برنامه ای بود. ایشان آمدند و سخنرانی ای انجام دادند. بعد مثل تصاویری که در سخنرانی من از رحلت ایشان نشان دادید کلیپی هم در ارتباط با امام (ره) نشان داده شد.

وی افزود: ایشان از آنجایی که رقیق القلب بودند برای امام (ره) و نبودشان گریه کردند. آنچه که مهم است این است که نام آیت‌الله هاشمی نیکو است و راه و مجموعه آن بزرگوار در جامعه باقی می ماند.یادگار امام (ره) با تبیین ضرورت تشخیص خاطرات و روایات واقعی از موارد غیرواقعی گفت:‌ تعارض بین اخبار و روایات به قدمت بشریت بر می‌گردد. همیشه افرادی روایاتی را نقل می‌کنند که زاویه دید خودشان در آن وجود دارد. تعارض بین نقدهایی که در مورد یک واقعه اتفاق می‌افتد امری محتمل است و آیندگان که آن را درک نکرده‌اند با تعاریفی متفاوت و متعارض برخورد می‌کنند که معمولا برخی از آن‌ها توسط دیگری تکذیب می‌شود و آیندگان نمی‌دانند که کدام روایت واقعیت دارد.

وی سپس تصریح کرد: در علم اصول مبانی وجود دارد تا روایت و حکایت های متعارض را با هم جمع کنیم و آن ها را از هم تشخیص دهیم.سید حسن خمینی همچنین گفت:‌ وقتی برداشتی داریم و می خواهیم آن را بیان کنیم شرایط مختلفی نسبت به آن حوزه ثبت و تلقی می‌شود. اولین مسئله این است که چه مقدار واقعه را دقیق ثبت می‌کنیم؟ در روایت یک واقعه و نگاه به یک مسئله باید توجه داشته باشیم که چه مقدار آن را عمیق تلقی کرده و می فهمیم. یکی از بزرگترین آفت های بحث خاطرات این است که همه جوانب در آن نیست.وی با اشاره به نقل قول‌های باقی مانده از گفتارهای امام خمینی (ره) نیز تصریح کرد: در زمینه خاطرات حضرت امام (ره) هم همین مشکلات را داریم. طرف دروغ نمی‌گوید اما همه موضوع و عوامل پشت پرده را هم نمی داند. بنابراین بسیاری از اتفاقاتی که در پشت پرده باعث ایجاد یک صحبت شده را نمی تواند منتقل کند و نقل قولش مخدوش می‌شود. پس باید در بیان خاطرات ضبط کامل باشد و در ادامه هم نقل مستقیم صورت بگیرد.

یادگار امام (ره) در ادامه این بحث فقهی خاطر نشان کرد:‌ هر چه واسطه بیشتر می‌شود، درصد خطا در سند بالا می رود. از سوی دیگر این که چقدر افراد در تلقی یک موضوع بی طرف هستند هم اهمیت دارد اگر راوی به صورت ناخداگاه در بیان داستان حب و بغض داشته باشد دسترسی اصل موضوع برای خوانندگان و شنوندگان بسیار سخت می‌شود.وی سپس گفت:‌ زمان نقل خاطره هم اهمیت دارد لذا بسیاری از کسانی که از شخصی در یک شرایطی نقل خاطره می‌کنند ممکن است از دوست‌داران ایشان باشند اما در زمانی که به دسته مخالفانشان می پیوندند خاطره را طور دیگری نقل کنند.سید حسن خمینی با بیان اینکه خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی از ارزشمندترین منابع تاریخی انقلاب است اظهار کرد: کتاب خاطرات آقای هاشمی از ارزشمندترین کتاب‌های تاریخ انقلاب است چرا که ایشان هم تاریخ ساز انقلاب، هم بازیگردان و بازیگری صحنه و هم تاریخ‌نگار مهم انقلاب هستند. روزنگاری ایشان نشان می‌دهد که ما با نقل این شناسنامه مواجه نیستیم.

وی ادامه داد: چه خوشمان بیاید چه نه ایشان از باهوشترین شخصیت های سیاسی تاریخ بوده است لذا درک او نسبت به موضوع و پشت پرده دقیق و عمیق بوده است. ای کاش ایشان خاطراتشان را مفصل‌تر می نوشتند اما خواننده باهوش با خواندن همین یادداشت‌های کوتاه متوجه می‌شود که با عوام فریبی روبرو نیست.یادگار امام (ره) با بیان اینکه هیچ کس به اندازه آیت‌الله هاشمی نامش با انتخابات گره نخورده بود گفت:‌ ایشان دو دوره رئیس‌جمهور، ریاست مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی را بر عهده و مجمع تشخیص مصلحت نظام را بر عهده داشته است. همیشه در عرصه‌های مهم تصمیم گیری حضور بارز ایشان مشخص بوده است.

وی یادآور شد:‌ سخن از تاریخ، سخن از پیشینیان ما نیست بلکه درس گرفتن از اشتباهات گذشته و تجربه نشدن آن‌ها است. ملتی که از گذشته خود درس نگیرد محکوم است و اشتباه گذشته خود را دوباره تکرار می‌کند. البته به قول آقای باستانی پالیزی بزرگترین درس تاریخ این است که کسی از تاریخ درس نمی‌گیرد. ما ملت بزرگی هستیم اشتباهاتی داشته‌ایم اما آینده را می سازیم.یادگار امام (ره) همچنین تصریح کرد: بزرگترین نقش برای انتقال تجربه صحیح به آیندگان بر عهده کسانی است که در امور فرهنگی و اجتماعی نقش دارد. در این میان می توان گفت آیت‌الله هاشمی با تاریخ‌نگاری یکی دیگر از وظایفی که در زمینه تاریخ و تمدن داشت ایفا کرد. ایشان شجاعت بسیاری داشتند و صبرشان ریشه در عقلشان داشت. هاشمی صبور، شجاع و تصمیم گیرنده تصمیم های درست بود و نمونه آن را در انتخابات ۹۲ دیدیم.