در باب اهمیت تاریخی انتخاب دکتر پزشکیان (۱)

الف ) سادگی ظاهری و کثرت استعمال یک مفهوم، غالبا باعث نیندیشیده ماندن اهمیت وجوانب مختلف آن می شود. بسیاری از مفاهیم رایج در میان ما از این قبیل هستند. ذهن آسان طلب ما هم از ساده انگاری و ساده سازی مفاهیم استقبال می کند. در مقابل، تقریبا تمام کارهای مهم و سرنوشت ساز در […]

الف ) سادگی ظاهری و کثرت استعمال یک مفهوم، غالبا باعث نیندیشیده ماندن اهمیت وجوانب مختلف آن می شود. بسیاری از مفاهیم رایج در میان ما از این قبیل هستند. ذهن آسان طلب ما هم از ساده انگاری و ساده سازی مفاهیم استقبال می کند.

در مقابل، تقریبا تمام کارهای مهم و سرنوشت ساز در حوزه ی اندیشه بشری و در میدان عمل و تکنیک با یک گام مهم آغاز شده اند: برکندن خلعت بداهت و سادگی از همین مفاهیم ساده و تامل در ژرفا و پیچیدگی آنها.
مفاهیمی نظیر”عدالت”؛ “آزادی”؛ “مسئولیت”؛ ” برادری”؛ ” شادی”؛ “دوستی”؛ “شوخی” و بسیاری دیگر از مفاهیم پرکاربرد ما در زندگی فردی و اجتماعی برخلاف سادگی ظاهری، مفاهیمی بسیار پیچیده اند که جنبه های مختلف آنها الهام بخش بسیاری از اندیشمندان و هنرمندان بوده است.مفهوم ” گفتگو” از جمله این مفاهیم است.

ب) در باب گفتگو، اهمیت و آداب و شرایط و نتایج آن فراوان می توان سخن گفت. از خطرات فاجعه بار بسته شدن باب گفتگو هم بسیار می توان گفت. تفصیل سخن در این خصوص مجالی دیگر نیاز دارد. اما متناسب با فضای فعالیت سیاسی روزهای تبلیغات انتخاباتی، ذکر این نکته اساسی در این خصوص ضروری به نظر می رسد که شرایط انتخابات این دوره، نوید بخش حصول یک اتفاق نظر جدی در خصوص فتح باب گفتگوست. فعالان سیاسی و انتخاباتی می توانند این فرصت را مغتنم بشمارند و آثار زیانبار انسداد باب گفتگو را از نظر دور ندارند. ‌
به نظر اینجانب یکی از معیارهای اساسی برای تشخیص گزینه اصلح از میان کسانی که در این شرایط سخت خود را برای خدمت در کسوت رئیس جمهور در معرض رای مردم قرار داده اند، میزان التزام او به آداب و شرایط و نتایج گفتگوست. منظور من البته صرفا گفتگوهای انتخاباتی نیست. فروکاستن مفهوم گفتگو به دیدارهای چهره به چهره و سخنان متبادل میان رقیبان هرگز نمی تواند ضامن جریان یافتن گفتگو در میان لایه های مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی باشد. منظور ما از گفتگو، زدن مهر پایان بر دوره مونولوگهاست.

شاید  تاکنون درفضای ملتهب رسانه ها و فضای مجازی سخنان و آراء بی شماری در حال رد و بدل بوده است ، اما این وضعیت هرگز نشانه ی جریان یافتن ” گفتگو” در میان اطراف اصلی و سطوح مختلف جامعه نیست. در بسیاری موارد کثرت سخن پراکنی های یکسویه ، ضد گفتگوست. به عبارتی دیگر، برقراری گفتگوی مستمر و مثمر در میان طیف ها و جریان های سیاسی کشور در خصوص مسائل مختلف، تنها راه فائق آمدن بر مشکلات است. ‌

ج) نتیجه گفتگو الزاما ( یا شاید بتوانیم گفت هرگز) غلبه یک طرف برطرف دیگرنیست. نتیجه مهم گفتگو فهم دیگری است. به جرأت می توان گفت که جریانهای سیاسی کشور همدیگر را به خوبی نفهمیده اند.
یک مقدمه ضروری برای برقراری گفتگو جدیت هر دو طرف است.هر یک از اطراف گفتگو باید با اراده و عزم فهم دیگری در میدان گفتگو وارد شوند. با تو‌گفتگو می کنم تا تو را بفهمم زیرا برای زندگی در فضای مشترک باید همدیگر را فهمید.دعوت به گفتگو ازسر عجز نیست بلکه نشانه عقلانیت است و فهم اینکه بی گفتگو یک راه بیشتر نمی ماند: نزاع یا جنگ.

د) می توان این دوره از انتخابات را به آغاز فصل نوینی از گفتگوهای ثمر بخش داخلی تبدیل کرد. نشانه های متعددی ازعزم طیف های مختلف و نیروهای صادق سیاسی برای اهتمام به گفتگو و هم اندیشی دیده می شود.
اینجانب حضور دکتر پزشکیان را در فهرست کاندیداهای ریاست جمهوری نشانه تکوین و قدرت یافتن اراده گفتگو می دانم.آقای دکتر پزشکیان در سخنان خود، از آیات قرآن کریم و نهج البلاغه می گوید و برخی این را بر او خرده گرفته اند. اما اینجانب معتقدم که سخنان ایشان نه اظهار فضل است و نه مصادره این عبارات به نفع خود… بلکه تاکیدی است بر مبانی مشترکی که می تواند زمینه اطمینان بخشی را برای گفتگوفراهم آورد. زیرا یکی از شروط گفتگو، مبانی مشترک است.
برای تحکیم اراده گفتگوی ملی و پایدار ماندن آن و پیشگیری از انسداد دوباره دروازه نیمه گشوده گفتگو ، گام بعدی “انتخاب دکتر پزشکیان” است. زیرا انتخاب هر یک از سایرکاندیداها در فتح باب گفتگوی وسیع و ثمربخش و در نتیجه تقویت همگرایی داخلی تاثیرگذار نخواهد بود و به استمرار تک صدایی افراطی در مدیریت اجرایی کشورمنجر خواهد شد.

دکتر فاضل عبیات