نیوزیلند، آزمایشگاه جهان در مهار کرونا

کشور نیوزیلند با تحقیقات علمی و بررسی‌های دقیق موارد کوچک شیوع کرونا و همچنین رصد توالی ژنوم ویروس در سطح جهانی،‌ اطلاعات مهمی درباره نحوه گسترش ویروس کرونا فراهم آورده است.،‌ در بسیاری از نقاط جهان چگونگی و زمان دقیق آلوده شدن افراد به ویروس کرونا همچنان یک راز است. برخی گمان می‌کنند که از اعضای خانواده یا همکاران یا در یک تجمع مانند مراسم عروسی یا عزا به ویروس آلوده شده‌اند. نیویورک تایمز سال گذشته نوشت ” آمریکایی‌ها چگونه به ویروس آلوده می‌شوند؟ بطور فزاینده‌ای هیچ ایده‌ای ندارند”.

اما نیوزیلند یکی از معدود مناطق جهان است که اینگونه نیست. این کشور با بستن مرزها در اواسط مارس ۲۰۲۰ و اعمال قرنطینه‌های اجباری برای همه افراد بازگشتی به کشور ، کووید-۱۹ را در میان مردم از بین برد. با این حال هر از گاهی مواردی از مرزها وارد می‌شود و شیوع محدودی را موجب می‌شود اما بدون انتقال در میان جمعیت، نیوزیلند می‌تواند موارد ابتلا را با دقت مورد بررسی قرار دهد.این کشور با استفاده از ترکیبی از اقداماتی مانند بررسی توالی ژنوم genomic sequencing و اپیدمولوژی برای شناسایی اینکه چه کسی ویروس را به چه کسی و در چه محیطی منتقل کرده است، کار می کند.

این دانش برای پاسخ نیوزیلند به پاندمی بسیار مهم بوده و به این کشور اجازه داده تا از قرنطینه‌ها و تعطیلی‌های طولانی‌تر جلوگیری کند. زیرا می‌تواند نقشه دقیق‌تری از شیوع داشته باشد. اما این مساله همچنین دیدگاهی علمی برای سایر کشورها درباره اینکه کرونا دقیقا چگونه و کجا شیوع می‌یابد ایجاد کرده است. با توجه به اینکه شرایط در نیوزیلند تا حد زیادی تحت کنترل است بطوری که در کشورهای دیگر قابل انجام نیست، این کشور مانند آزمایشگاهی برای جهان رفتار می‌کند.

در کانون تلاش نیوزیلند برای ردگیری و شناخت موارد کووید، بررسی توالی ژنوم در هر مورد مثبتی است که وارد کشور می شود. کشورهای معدودی هستند که حتی برای چنین کاری تلاش کنند و به گفته پزشکان ژنتیک، انجام چنین کاری امکان‌پذیر نیست زیرا بار بیماری روی دوش کشورها بسیار بالا است.متخصصان ویروس شناسی می‌گویند که ویروس کووید-۱۹ ژنومی با حدود ۳۰هزار حرف دارد و در انتقال از فردی به فرد دیگر برخی از حروف تغییر می‌کند یا جابجا می‌شود اما دانشمندان با مقایسه ژنوم موارد مختلف می‌توانند نوعی شجره‌نامه ویروسی تهیه کنند و جهش‌های کوچک را در مسیر مورد بررسی قرار دهند. بررسی این جهش‌ها هم به دانشمندان کمک می‌کند که چگونگی انتقال مکانی و زمانی ویروس در میان جمعیت را بررسی کنند.

در بررسی یکی از موارد مشخص شد که یکی از مبتلایان در هواپیما نزدیک دو فرد مبتلا نشسته بوده و ژنوم ویروس به حدی شبیه بود که نتیجه‌گیری شد ابتلای این فرد بر اساس انتقال ویروس از افراد آلوده در هواپیما بوده است. این درحالی است که تحقیقات اخیر نشان داده که انتقال ویروس از طریق سطوح بخصوص در فاصله زمانی بالا بسیار نامحتمل است.محققان در نیوزیلند همچنین انتقال ویروس کووید-۱۹ از طریق پروازهای بین‌المللی از جمله از دبی به اوکلند را مورد بررسی قرار داده و از زنجیره توالی ژنوم برای ارتباط به موارد مختلف استفاده کردند که این تحقیقات مورد توجه بین‌المللی قرار گرفته و نیویورک تایمز هم پوشش داده است.پاسخ به پرسش‌های مطرح شده در جریان این تحقیقات از جمله اینکه باید به تهویه هوا بیشتر توجه کرد یا روی سطوح تمرکز کرد،‌ پیامدهای زیادی برای پاسخ‌های بهداشتی در جهان دارد.

سازمان بهداشت جهانی بر انتقال ویروس از طریق قطرات درشت تمرکز کرده و در اواخر سال ۲۰۲۰ حتی ریسک انتقال از طریق افشانه‌ای aerosol را مورد اذعان قرار نداده بود. در نوامبر سال گذشته صدها دانشمند در نامه سرگشاده ای به سازمان‌های مختلف از جمله سازمان بهداشت جهانی خواستار آن شدند که انتقال از طریق قطرات و ذرات کوچکتر هوابرد و ایرسول‌ها هم مورد توجه قرار گیرد.تحقیقات ژنومی همچنین به تصمیمات سیاست‌گذاران تاثیر می‌گذارد. مثلا اگر دو نفر در دو نقطه دور از هم در شهر به ویروس آلوده شوند، بسیار مفید است که دانسته شود آیا آنها مرتبط هستند یا اینکه کشور با دو شیوع مجزا رو به رو شده است.اکنون تحقیقات علمی تاحد زیادی به بخشی مهم از پاسخ نیوزیلند به شیوع کرونا تبدیل شده که تصور شیوع بیماری در این کشور بدون این تحقیقات دشوار است.