چند روز در مسکو

مهری کیانوش راد : گاهی شرایط پیش بینی نشده ،  امکان تجربه را فراهم می کند.برای اولین بار به مسکو می رفتم، پایتخت کشور  بزرگانی چون تولستوی،  چخوف،  پوشکین و بسیار نویسندگان دیگر،  که جایگاهی ویژه در ادبیات را به خود اختصاص داده اند. زادگاه نظریه پردازانی چون لنین ‌.سرزمینی با ویژگی خاص خود ، […]

مهری کیانوش راد : گاهی شرایط پیش بینی نشده ،  امکان تجربه را فراهم می کند.برای اولین بار به مسکو می رفتم، پایتخت کشور  بزرگانی چون تولستوی،  چخوف،  پوشکین و بسیار نویسندگان دیگر،  که جایگاهی ویژه در ادبیات را به خود اختصاص داده اند.
زادگاه نظریه پردازانی چون لنین ‌.سرزمینی با ویژگی خاص خود ، که روزگاری دین را افیون جامعه معرفی کرده بود.فکر می کردم باید با تازگی های خاصی روبرو بشوم.
اما دایره ی زمان و انتخاب دید من محدود بود ، آن چه می دیدم ، نگاهی به پوسته ی بیرونی شهر بود.آن چه نوشته شده است  ، ادراک اندکی از ویژگی های مورد علاقه ی نگارنده است، که قابلیت رویت داشته اند.
چه بسیار تازگی ها که دیده نشده است .چه بسیار زشتی ها ، که زیر پوست شهر پنهان مانده  و از تیررس نگاه مخفی مانده است.حال و هوای مسکو برای منِ دین باور، می توانست دیدنی باشد.با خود قرار گذاشتم ،  چشم باشم و گوش .ببینم و بشنوم ، آن چه را که از دور برایم تصویر شده بود. نظم و هوشیاری مهم ترین گزینه ای بود که از آغاز ورود به فرودگاه مسکو و در پایان سفر  هنگام خارج شدن ، تجربه کردم.
قانون و نظم مانند رشته ی محکمی به شهر امنیت بخشیده بود، اما در پس این نظم چه مشکلاتی وجود داشت ، برای من قابل دیدن و  ادراک نبود.انتظار نظم و قانون را داشتم ، اما زیبایی شهر و طبیعت که با وجود سرمای شدید ، شاداب و زیبا، خودنمایی می کرد ، برایم عجیب بود ، در ذهنم
مقایسه ای  ناخواسته بین سرمای مسکو و گرمای دیار خودم صورت گرفت ، اگر طبیعت را بشود، در برابر سرما و یخ زدگی حفظ کرد ، حتما  چاره ای برای کنترل گرما  و حفظ طبیعت باید باشد ، بایدی که تاکنون جواب نداده است.

حفظ بناهای تاریخی ، خارج از تصورم بود. شاید مسکو  به عنوان  یکی از بزرگترین ، زیباترین و گران ترین پایتخت اروپایی ، برای جلب توریست و تماشاگران ، باید به حفظ بناهای تاریخی  و زیباسازی شهر ،  به این مهم اقدام می کرد ، اما حفظ تاریخ و پاسداری از آن ، کاری چشمگیر بود.
اولین و مهم ترین گزینه ای که مرا به خود جلب کرد ، میدان سرخ بود. میدان سرخ نموداری از زیبایی بود، با قدمتی هزارساله ،از قرن یازده میلادی تاکنون ، میدان سرخ، تاریخ طویل خود را به رخ بیننده می کشاند و تلاش کسانی را که با توجه به تاریخی پرفراز و نشیب ، نگهبانی حفظ آن را به عهده داشته اند، هر چند در وضعیت کنونی، حفظ این بنای تاریخی به عنوان میراث تاریخ انسانی جهان ، به عهده یونسکو است.
دیدن کلیسا های متعدد ،  تصویر مسیح و قدیسین بیانگر این مهم بود ، که مذهب به عنوان نهادی مردمی با وجود همه ی فراز ونشیب ها ، حضور خود را حفظ کرده است.
داس و چکش که نماد حکومت کمونیستی بود ، بالای سردر میدان و تصویر مسیح خود را به رخ بیننده می کشاند.تلفیقی از دو ایدئولوژی با تفاوتی بنیادی که با وجود تضاد در کنار یکدیگر جاخوش کرده بودند ،نمودی از  نبرد اندیشه ها در طول تاریخ که جولانگاه خون بسیاری از انسان ها بوده و هست ، و اثبات این حقیقت که ناگزیر ، در هر جایی از زمین ،  روزی انسان زیست مسالمت آمیز را تجربه خواهد کرد.
چگونگی بنیان خانواده برایم مهم بود .دیدن همسران بسیار جوان، گاه با سه کودک بسیار خردسال ، یکی در کالسکه ، یکی در آغوش پدر و یکی دست در دست مادر دیدنی بود.فرزند آوری در شهری که عنوان یکی از گران ترین شهرهای  اروپا را به خود اختصاص داده است، شگفت آور بود ‌.
نقش تبلیغات و برنامه ریزی را در هیچ زمینه ای، نباید فراموش کرد.دیدن دختران جوانی که خواهر یا برادر خردسال خود را کولی می دادند ، شادمانه می خندیدند ، مرا به گذشته های دور کودکی خود برددیدن همسران پیر ، بسیار پیر ، با مویی سپید ، دست در دست یکدیگر ، تصویری زیبا بود.
دیدن زنی پیر ، که کمرش را پیری،  خمیده و زاویه ای ۹۰ درجه کرده بود ، اما با عصا برای خرید آمده بود ، ذهن مرا به خود مشغول کرد، آیا میل به زندگی او را برای خرید کشانده است یا بی‌کسی؟
برخورد یکی از آقایان و کارکنان هتل ، برایم جالب بود، هر وقت مرا می دید ، در مقابلم قرار گرفته و به زبان غلیظ روسی خطاب به من می گفت : سلام علیکم
خدمه ی خانم هتل با دندانی با روکش طلا ، مرا به سالیانی دور برد ، دورانی که در دیار من ، گذاشتن روکش دندان طلا نشان مرفه بودن و تشخص بود ، اما سالیان زیادی است که کسی را با دندان طلا ندیده بودم.نگاه می کردم،  تا تفاوت ها را ببینم.از جاهای دیدنی که نشانی از زیبایی معماری  و هنر طراحان داشت ،  دو مرکز معرفی شده بود.

یکی از آن ها ، بزرگ ترین مرکز خرید اروپا  Aviapark دارای ۶ طبقه و  آکواریم زیبایی که بلندای آن در ۴ طبقه امتداد داشت .و دومی مسکو سیتی  MockBa-cNTN  محلی زیبا ،  با بناهای سربه فلک کشیده ، با معماری زیبا ، که چشم را خیره می کرد .
بلندترین برج این مرکز تجاری ، برج اوولوشن به بلندی ۲۴۶ متر و ۵۳ طبقه  ، تا سال ۲۰۱۵ رتبه ی دوم بهترین آسمان خراش اروپا را به خود اختصاص داده بود.
پارک ودنخای ، از  مهم ترین و زیباترین  پارک های مسکو و بسیار دیدنی بود ، گذشته از موسیقی ملایمی که در پارک شنیده می شد ، مجسمه ها ، آثار تاریخی ، معماری زیبا  و گل های لاله ی  زیبایی که برای اولین بار در باغچه ای مشاهده می کردم ، دیدنی بود.
مهم تر از همه ی این ها ،  دیدن کودکان بسیاری که با مربیان خود در پارک حضور داشتند ، شادی بخش بود.پارک ودنخای در گذشته ، سابقه ی طولانی در تجارت و کشاورزی داشته ، که خواندنی است.با وجود همه ی دیده ها و دیدنی ها ، مسافر باید برود.دوران سفر کوتاه است ، اما می تواند اگر چه اندک ، در نوع نگاه و شناخت انسان اثرگذار باشد.این سفر ، مانند هر سفر دیگری تجارب بسیاری به همراه داشت .

اردیبهشت ۱۴۰۲