در یک پیچ تاریخی!

برای بررسی پدیده های اجتماعی از واحد دهه استفاده میشود و این به معنی آنست، که واحد شمارش یکساله و پنجساله برای پدیده های مذکور از ضریب اطمینان بخشی برای محاسبه عوامل تاثیر گذار بر رفتارهای جامعه شناختی، محسوب نمیشود، برای بنده که قریب بیش از سه دهه در نظام تعلیم و تربیتی رسمی این کشور از دورترین مدارس روستایی و تذریس کلاهای چند پایه تا تدریس در مراکز تربیت معلم و دبیرستان و تصدی مناصب مختلف اداری مربوط به آموزش و پرورش در سطح استان و مناطق و شهرستان و نیز علاقه مندی وافر به وضعیت آموزشی استان مان و آگاهی نسبی نسبت به تاریخچه آموزش و پرورش استان و بخصوص اهواز داشته و با عنایت به انعکاس برخی اخبار و تصاویر در رابطه با مدارس از فضای مجازی و تشکیل کمپین های حمایتی از وضعیت آموزش و پرورش مناطق محروم و متهم کردن اشخاص یا برنامه ها به علل عقب ماندگی وضعیت آموزشی، بر خود فرض دانسته موارد ذیل را به استحضار دوستان برسانم :

⁃ آموزش و پرورش یک فرا نهاد است، که چنانچه احساس گردد در وظایف خود موفق نبوده لازم است، تمام سیستم حاکمیتی و دولتی مورد کنکاش و سوال قرار گیرد، و در این راستا متهم کردن دستگاه تعلیمی رسمی به کوتاهی در واقع چشم پوشی از کوتاهی دیگران و باز تولید مشکلات بصورت مضاعف در طی دوره های زمانی است.

– سیستماتیک ترین سازمان رسمی بدلیل حجم و گستردگی تاثیر گذاری در رابطه با انتظام پرسنلی بعد از قوای مسلح، آموزش و پرورش است، و نباید و مجددا تاکید میشود نباید مدیریت آن بنا به سلیقه و اجتهادهای شخصی اداره شود، زیرا آموزش و تربیت یک فرایند پیش نیازی، مستمر، بلند مدت و قاعده مند است و نباید بر اساس میل و رغبت افراد این مهم، دستخوش فراز و نشیب گردد.

⁃ عدم تغییر بنیادین در ساختار، روشها و حتی سخت افزارهای آموزش و پرورش کشور و اداره نمودن مدارس براساس شیوه های منسوخ تاریخی و عدم رغبت معلمان به استفاده از فنون جدید تدریس بدلایل مختلف معیشتی، فرهنگی و… باعث گردیده مدارس در غاری که اصحاب کهف پنهان شده بودند، از عصر مدرنیته آموزشی غافل و در فضایی که به آن خو گرفته شده سرخوش باشند، در صورتیکه کنون تکنولوژی مثل کره ی جادویی همه جای جهان را در جلوی چشمان همه میگذارد، و عصر خود گوییم و خود خندیم به اتمام رسیده است. و بر این اساس وقتی وضعیت مدارس سایر کشورها و یا حتی برخی استانها را مشاهده میکنیم از اینهمه تغییر و فاصله متعجب میشویم.

– حسب حقیقت موجود و نه حقیقت خیالی دولت از ایجاد یک نظام تعلیم و تربیت ایده‌آل و هدفمند که هزینه بر و نیاز به اعتبارات چندین برابر بودجه جاری کشور داشته ناتوان بوده، و اعتبارات ابلاغی فقط کفاف حفظ وضع موجود گشته، و چه بسا ایجاد مدارس خاص تیزهوشان و نمونه دولتی نیز به جهت جلوگیری از فقر نیروی متخصص و کارآمد برای آینده است، زیرا با این وضع توزیع اعتبارات بخوبی واضح است که مدارس دولتی بصورت عام توانایی چندانی برای تغییر گسترده در تعالی نیروی انسانی نخواهند داشت.

⁃ نقش مردم و والدین دانش آموزان در کمک به پیشرفت مدارس در دو جنبه مادی و معنوی با توجه به موارد پیش گفت اجتناب ناپذیر است، حال میبنیم که مدارسی که در مناطق برخوردار هستند بدلیل مشارکت مستقیم مردم از نظر سخت افزاری و حتی نرم افزاری مشکل حادی نداشته اما مدارس مناطق کم برخوردار یا محروم علیرغم اینکه با کمکهای دولتی اداره میشوند ، اما بدلیل محدودیت تزریق امکانات دولتی همچنان فاصله زیادی با مدارس بهره مند از کمک های مردمی دارد متاسفانه، بدلیل ترجیح منافع فردی به منافع جمعی، وعدم روحیه مساعدت اجتماعی غالب کمک های مردمی مربوطه توسط والدین به مدارس محل تحصیل فرزندان خود هدایت میشود و در این راستا مدارس محروم کمترین مساعدت ها را در این زمینه جذب می کنند.

⁃ متهم کردن وزارتی که ۸ ماه اضافه کار تدریس معلمان یا ۷ ماه اضافه کار کارکنان اداری خود را پرداخت نکرده و یا اینکه مدیران و کارکنان آن در مقایسه با سایر وزارتخانه ها کمترین حقوق و دستمزد را میگیرند، به عدم کارایی و غیر اثربخشی مشکلی را حل نمیکند، زیرا این انتقادها به اندازه عمر وزارت مذکور سابقه داشته و لازم است یک کار اساسی و اقدام تاریخی در این خصوص اتفاق بیافتد، اما نباید تا آن زمان، معطل موضوع بمانیم و خود را به آینده تخدیر کنیم.

– هر چند از مقایسه کردن بیزارم ، اما ناچارم در این خصوص آموزش و پرورش یزد را نام ببرم که مدت ۲۴ سال است رتبه اول کنکور را دارست و گویا تمام دانش آموزان ان بدون حضور در آموزشگاه های آزاد میلیونی فقط با کمکهای مردمی و از طریق مدارس این بنیه علمی را دارا شده و کمک به تحصیل در استان مذکور از امام جمعه گرفته تا حقوق بگیر بهزیستی، تبدیل به یک فرهنگ و رفتار شده است؛ هر چند این نمونه میتواند، بعنوان یک الگو برای مردم ما قلمداد شود، اما باید بسترهای فرهنگی آنرا از قبیل تبیین واقعیت های موجود و انسجام اجتماعی در جامعه محلی بوجود آید.

– حل مشکلات آموزش و پرورش فقط باید در حوزه معرفتی و هدف تعلیمی واقع شود، و تبدیل این دستگاه برای خوش آیندی این یا آن و یا سهمیه سازی آن در واقع از بین بردن آمال اجتماع و ایجاد انحراف در اهداف از پیش تعیین شده این دستگاه آموزشی محسوب، بنابراین بایسته است، دخالت در آن فقط در حیطه صاحبنظران آموزشی تلقی گشته و نباید اداره آن دستمایه قدرت سیاسی و اقتصادی یا غیر مرتبط گردد.

– بر نمایندگان و قانونگذاران و دیگر افرادی که خطوط آینده را ترسیم می کنند فرض است که با درک وضعیت موجود از تشکیل دولت در دولت دستگاه های بخصوص اقتصادی و صنعتی که برای خود شهرک و مدرسه و پارک و… میسازند و باعث چند پارگی اجتماعی می شوند، جلوگیری کرده و منافع عام را بر خاص اولویت بخشیده و با مدیران این دستگاهها که بیت المال را تیول شخصی پنداشته برخورد نموده و با وضع قانون آنها را وادار نمایند که عدالت توزیعی در آباد کردن مناطق را بعهده گرفته و در این راستا با وحدت مدیریت توسعه ای و با اولویت مناطق محروم، بصورت همگن در آبادانی بخصوص مدارس بکوشند.

⁃ دوستان! مدرسه یک کلاس و چهارتا میز و نیمکت نیست، مدرسه جایی است که آینده اجتماع رقم میخورد، بنابراین همه در برابر آن مسوولیم! ⁃ حال که دولت با زبان بی زبانی اعلام میکند در تجهیز و تامین و… مدارس دچار مشکل است، آیا باید دست روی دست گذاشته و فقط از قانون اساسی و حقوق مردم بگوییم در حالی که زمان به سرعت در حال سپری شدن است، راستی چرا هیچ صاحب مکنتی از نظر اقتصادی در این چند سال نگفت باید در منطقه کوی علوی یک مکان فرهنگی بسازم یا مدرسه ای که در حال تخریب است، به یک مدرسه خوب تبدیل نمایم، آیا در بین مردم ما اینچنین افرادی کم داریم، 

گیرم دولت مقصر!!! آیا ما نباید همت بخرج داده اینبار هجمه را به طرف کسانی ببریم که مسوولیت اجتماعی خود را انجام نمیدهند، آیا وقت آن نرسیده که نهضت یاری و ساختن مدرسه و کلاس و تجهیز آنها بعنوان ارزش مدارترین فعالیت قلمداد شود،

⁃ ⁃ آیا خبر دارید در برخی شهرستان ها وحتی در این استان خودمان از خیرین مدرسه ساز خواسته شده بدلیل اشباع و به کفایت رسیدن ساخت مدرسه کمکها به سایر بخشها از قبیل بهداشت هدایت شوند، در صورتیکه اهواز بعنوان یک کلان شهر که دارای بیشترین متمولین را داراست، هنوز از مدارس کانکسی رنج می برد،

⁃ باید تلاش گردد، غول های اقتصادی استان را با فشار افکار عمومی و قانون ملزم کرد به مدد آموزش و پرورش آمده و این مدد بعنوان وظیفه ذاتی دستگاهها ی موصوف تعریف شده و مدیران آنها پاسخگوی کوتاهی در خدمت رسانی به مردم باشند، البته رصد کردن غیرآگاهانه اقدامات و هجوم غیر کارشناسی شده انتقادات در رابطه با هر موضوعی و بخصوص در رابطه با آموزش و پرورش نه تنها سازنده نمیباشد بلکه باعث میشود، نگرانی و آشفتگی بر روند جاری حاکم شده و سره از ناسره گم شود، لذا بجای هجمه، توهین و رفتارهای اینچنینی بدنبال ارائه راهکارهایی باشیم که وضعیت آموزشی ما را بهینه تر نموده و قاصر و مقصر را در تمامی ابعاد آن جستجو کنیم،

فاضل خمیسی