فضای متفاوت مذاکره هسته ای در مسقط

دور تازه مذاکرات هسته‌ای میان ایران و امریکا در شرایطی حساس‌تر از گذشته در عمان برگزار شد. نشست هسته ای مسقط در حالی نگاه ها را به سوی خود جلب کرد که کمتر از 2 هفته تا پایان مهلت مقرر برای توافق نهایی میان ایران و 1+5 باقی مانده است. مذاکره طرفهای ایرانی وامریکایی در عمان از […]

دور تازه مذاکرات هسته‌ای میان ایران و امریکا در شرایطی حساس‌تر از گذشته در عمان برگزار شد. نشست هسته ای مسقط در حالی نگاه ها را به سوی خود جلب کرد که کمتر از 2 هفته تا پایان مهلت مقرر برای توافق نهایی میان ایران و 1+5 باقی مانده است. مذاکره طرفهای ایرانی وامریکایی در عمان از سه زاویه قابل تأمل است:

1-این رشته مذاکرات با یک رویداد سیاسی تازه در داخل امریکا همزمان شده است. ماجرای انتخابات کنگره و نتیجه آن، اتفاقی است که بی گمان بر سیاست خارجی ایالات متحده اثر گذار است. همه طرفهای مذاکره هسته ای در این مرحله از مذاکرات به نظر می آید به دو عامل مهم توجه نشان می دهند. اول، رفتار کنگره نشینان،دوم فضای بحرانی خاورمیانه. بر این اساس انتظار عمومی این است که طرفین در مذاکرات سه جانبه ای که در مسقط جریان دارد هر دو فاکتور را مدنظر قرار خواهند داد. این که فضای مذاکره مثبت دیده می شود ناشی از همین واقعیت است که طرفین در پی آن هستند تا بر موانع احتمالی که ممکن است از اراده جناح غالب بر کنگره یا حوادث منطقه ناشی می شود غلبه کنند.

2- عمانی ها در میزبانی و میانجیگری تاکنون کارنامه مثبت و امیدوار کننده ای داشته‌اند. این کشور در مقاطع مختلف مذاکرات مهم و محرمانه ای را میزبانی کرده است. آغاز مذاکرات محرمانه  جدید هسته‌ای، ‌میانجیگری برای آزادی سه کوهنورد امریکایی و میانجیگری و وثیقه گذاشتن برای آزادی خانم رکسانا صابری به عنوان یک شهروند ایرانی- امریکایی ازجمله اقداماتی بوده که از سوی عمان پیگیری شده است. این سابقه مثبت در میانجیگری نشان می دهد که سلطان قابوس تا کنون توانسته است اغلب مسائل پیش آمده میان ایران و امریکا را با موفقیت حل و فصل کند و به نتایج مثبتی برساند. لذا انتظار می رود این بار هم انجام مذاکرات سه جانبه میان محمدجواد ظریف ، جان کری و خانم کاترین اشتون در این کشور همسایه ایران به نتایج مطلوبی یا دست کم به پیشرفت قابل توجه ختم شود.

3-در گرماگرم مذاکره جان کری و محمد جواد ظریف اظهارات باراک اوباما ‌رئیس جمهوری امریکا برخی از ناظران را نسبت به روند مذاکره دچار تردید کرد. در سخنان اوباما به وجود شکاف های عمیق در مواضع طرفین و مناقشات سیاسی منطقه اشاره شده است. لکن آنچه باید مدنظر داشت این است که یکی از اصولی که بر روابط بین الملل حاکم است،مقوله تفکیک امور از یکدیگر است. در عرصه بین المللی حل هر موضوعی به منطق خاص خودش نیاز دارد. آنچه فعلا در مذاکرات مطرح است، چیزی جز بحث بر سر مسائل مربوط به تکنولوژی هسته ای و تحریم های وضع شده علیه ایران نیست. لذا اختلاف نظر طرفین در باره مناقشات منطقه ای ممکن است بر روند تعامل تهران و واشنگتن تاثیر بگذارد اما ماهیت موضوع را تغییر نمی دهند. در چنین فضایی که همچنان میان دو طرف بر سر بحرانهای بین المللی اختلاف نظر است انتظار می رود که دیپلماتهای ایران و امریکا همچنان بر مسئله هسته ای متمرکز شوند. افکارعمومی دریافته که حل مسئله هسته ای هم برای موقعیت شخص اوباما و هم برای ایران یک نیاز مبرم به شمار می رود. از این نظر اظهارات اخیر اوباما را شاید بتوان از منظر مصارف داخلی سیاست مداران آمریکا تبیین کرد. شواهد نیز نشان از این دارد که این بار ایران و 1+5 با قصد و اراده جدیتر برای رسیدن به یک توافق قابل قبول وارد مذاکرات شده اند و این امیدواری همواره وجود دارد که مذاکرات به نتایج قابل قبولی منتهی شود.

منبع : روزنامه ایران