لباس پاکبانی!

حسن دادخواه : مرحوم پدرم، به قول امروزی ها، پاکبان شاغل در شهرداری نبود ولی در یک شرکت پیمانکاری در شرکت نفت، در بخش باغبانی و تنظیفات، به نوعی لباس پاکبانی به تن داشت. چرا امروزه و در جوامع مدرن و دادگاه های مترقی، بجای زندان بردن مجرمان، گاهی آنان را به جای حبس، به خدمت در سازمان های خدماتی از جمله پاکبانی وادار می کنند؟ شاید علت و انگیزه این جایگزینی، جنبه تنبیهی و سازندگی آن به نفع مجرم باشد. اما چرا پوشیدن لباس پاکبانی؟
لباس پاکبانی لباس خدمت سازنده و پر زحمت است. اکنون که من در دانشکده تدریس می کنم بی گمان، نیروهای خدماتی را کوشنده‌ترین عضو دانشکده می بینم که در تمام وقت اداری، بطور سخت و فشرده زحمت می کشند و سخت‌ترین کارها را انجام می دهند.
اری لباس پاکبانی، لباس فایده رسانی و پاکیزگی است. ثمره و پایان کار نیروهای خدماتی، پاکیزگی و لذت بردن از مشاهده محل‌های تمیز و پاکیزه است.
لباس پاکبانی، گر چه ظاهرا نازیبا و کثیف به نظر می رسد ولی پوشنده آن، اصولاً نمی تواند خودبزرگ‌بین و فخرفروش باشد. اری لباس پاکبانی، فروتنی و تواضع می آورد.
لباس پاکبانی، یعنی تحمل زحمت بسیار برای بدست آوردن، دستمزدی اندک به قول قدیمی ها، بخور و نمیر! آن اندازه که زنده بمانی برای فردا تا بتوانی کار کنی!
لباس پاکبانی پوشیدن، یعنی دوستی و مهرورزی با عابران پیاده و مردم کوچه و بازار و همراهی با پایین‌ترین گروه های جامعه و حضور در شلوغ‌ترین اماکن و مشاهده و جمع آوری پسماندهایی که هر کدام، نشانگر جنبه ای از موجودیت و نیازمندی انسان هاست. اری پاکبانی، یعنی نفس به نفس شدن با پایین‌ترین قشر مردم و سروکار داشتن با عادی ترین آنان!
لباس پاکبانی، بر تن اشخاصی است که نه ادعای سواد البفایی دارند و نه گرفتار تحلیل های منطقی و آراستگی های ظاهری اند. اری لباس پاکبانی، تن پوش صاف و بی آلایش‌ترین و کم مصرف‌ترین انسان هاست.
پاکبانان، وامدار هیچ قدرتی نیستند و اصولاً قدرتی ندارند تا نمک‌گیر آن شوند. بیشترین داشته آنان، شغل پاکبانی است. تا زحمت فراوان تحمل نکنند، دستمزدی دریافت نمی کنند!
جالب است که پاکبانان، نیازی به تکلم و حرف زدن یا خوب حرف زدن ندارند و لذا اصولاً در محیط کار و برای حفظ سلامتی خویش، دهان نمی گشایند. همیشه فروبسته اند. لباس پاکبانی، لباس سکوت است.و چه بسیار که اگر پاکبانان، اشیای گرانقدر یافتند دنبال صاحب آن می گردند. لباس پاکبانی ، لباس حلال خوری است.
پاکبانی، یعنی شرافت در زمانه ای که حفظ شرافت بسیار سخت و دشوار است.تن پاکبانان، بوی بهشت می دهد هنوز بوی آغوش پدرم و بوی نفس های آمیخته با بوی سیگار اشنو در وجودم زنده است.