حرمان هور

دکتر سید محمدرضا موالی زاده : یکی از ماندگارترین خاطرات شیرین دوران کودکی ونوجوانی ، سفرهایی بود که همراه با خانواده از خرمشهر (که محل زندگی ما بود ) به هویزه که ( کانون آباء و اجدادی مان به شمار می رفت ) صورت می گرفت و در خلال این سفرهانیز گاهی رفتن به هور بود و تماشای مناظر چشم نواز و لذت بردن از اقلیم آن ( مخصوصا وقتی هواخنک تر می شد ) ………….

وجعلنا من الماء کل شیئ حی

۱-هر چند حرمان هور نام کتاب معروف شهید احمدرضا احدی(متولد اهواز) است که از جمله کتابهای خواندنی و به یاد ماندنی در حوزه ادبیات دفاع مقدس می باشد اما گویی عنوان این کتاب برای این روزهای سخت و محنت آمیز هورالعظیم انتخاب شده است.

۲-یکی از ماندگارترین خاطرات شیرین دوران کودکی ونوجوانی ، سفرهایی بود که همراه با خانواده از خرمشهر (که محل زندگی ما بود ) به هویزه که ( کانون آباء و اجدادی مان به شمار می رفت ) صورت می گرفت و در خلال این سفرهانیز گاهی رفتن به هور بود و تماشای مناظر چشم نواز و لذت بردن از اقلیم آن ( مخصوصا وقتی هواخنک تر می شد )

۳-هور برای خود دنیایی داشت محیطی سرشار از آب که حرکت پیاپی بلم ها موج در موج آن می افکند ماهی های گوناگون و خوش طعم گرمابی ، خیل عظیم پرندگان مهاجری که آن تالاب فراخ را بهترین مکان برای زیستگاه خود قرار داده بودند ،گاومیش های تنومندی که برای ساعت ها خودرابه دل آب می سپردند وجانی تازه می گرفتند ، صنایع دستی متنوع و خوش ساختی که بر پایه استفاده از گیاهان هور توسط اهالی منطقه ساخته و به بازارهاروانه می شد. نهرهایی که همه پر آب و جاری بودند و هر یک برای خود نام و نشانی داشتند و کشتزارهای پیرامون که انواع محصولات در آنها به ثمر می نشست و براین زیست بوم غنی بفزاییم مردمانی خونگرم ، مهمان نواز و بی غل و غش و سخت کوش وپرکار را ، روستاهای آباد بسیاری در منطقه وجود داشت که حیات و سرزندگی در آنها وجه غالب بود هور رایحه خوش زندگی و طعم‌روحبخش حیات داشت به هر کجا که نگاه می کردی نشانی از زندگی و از کار و تلاش وتولید وتحرک می یافتی بوی نان گرم و تازه که از گندم مرغوب دستاس شده ای که درهمان منطقه به عمل می آمد ودرتنورهای گلی پخت می شدانسان را از خود بی خود می کرد بوی خاک حاصلخیز آن دیار وقتی نم نم باران آهسته آهسته برآن می چکید ، ، بوی هیزم وقتی می سوخت تا آتشی فراهم گردد وغذایی بارگذاشته شود ، بوی عطر میوه های جالیزی و …  وقتی به آن ایام می اندیشم به یاد این قطعه ازشعرمعروف گلچین گیلانی می افتم:

گل بود سبزه بود سرود پرنده بود     گرمای خورشید شادی دهنده بود

۴- ای کاش هنرمندانی صاحب ذوق وابتکار ، فیلم ها و عکسهای آن دوران هور را درمجموعه ای جذاب گردآورند و در فضای حقیقی ومجازی درمعرض دید بینندگان قراردهند تا آنان که با این کلان تالاب آشنا نیستند آشنا شوند و بدانند که این منطقه چه رونق و چه پیشینه ای داشته است.

۵- با شروع جنگ تحمیلی آتش رژیم متجاوز بعث به جان هور افتاد ، دلیرمردان وشیرزنان هورنشین ازمرزهای میهن تاپای جان دفاع کردندتابر تصورات موهوم صدام درهمراهی آنان با متجاوزین یکسره خط بطلان کشند
۶- در جریان مشاهدات میدانی خود ازمناطق سیل زده درسال۹۸ هور رانیز دیدم که در شرایطی بحرانی به سرمی برد
تا این که چند روز پیش با شدت یافتن
بی آبی باردیگر به آن دیارسفرکردم واین بار با بیابانی برهوت و صحرایی تفتیده مواجه شدم که هیچ شباهتی به گذشته آبادخود نداشت حوضچه های ماهی رها شده و آبزیان بسیاری به علت کمبود آب ازیک سو ونبوداکسیژن ازسوی دیگر تلف شده بودند دیدن گاومیش ها این حیوانات صبور و نجیب و دوست داشتنی در لجنزارهای سیاه و عفن درحالی که تنگ دل هم باحالتی نزار قرارگرفته بودند دل انسان رابه دردمی آورد از آن همه پرنده دیگر خبری نبود نغمه دلنوازی به گوش نمی رسیدبر چهره های صمیمی وآفتاب خورده روستاییان دیگر نشانی از نشاط نبود نیزارهای سبز وستبر ، زرد و خشکیده شده بودند اوضاع به غایت غم انگیز و دردآور بود به هر که می رسیدیم ندای العطش سر می داد

۷-به راستی حیات مگر بی آب می تواند معنا و مفهومی داشته باشد؟

آب یعنی آبادی یعنی زندگی یعنی سرزندگی یعنی کشت و زرع یعنی کسب و کار یعنی حرکت یعنی تمدن یعنی فرهنگ یعنی آسایش یعنی آرامش یعنی …وقتی طبیعت قهر نمود و آسمان نبارید و یا انسانها به درستی تدبیر نکردند و آب منطقه ای را از آن دریغ نمودند دیگر زندگی چه معنا و مفهومی می تواند برای تشنه شدگان داشته باشد؟

٨- در هم آمیختگی عاطفی انسان و دام در روستا به قدری بالاست که وقتی جان حیوانی مثلاً گاومیشی گرفته می شود گویی فرزند انسان از دست رفته است مسئله را نبایستی ساده پنداشت این تنها وجه اقتصادی و معیشتی روستائیان نیست که در اثر نبود آب آسیب جدی وحیاتی می بیند بلکه آسیب های روحی و روانی شدیدی نیزمتوجه انسان می شودکه بعضا تاب آوری انسان راازبین برده وزندگی او به نقطه پایان می رسد (کمااینکه همین چندروزپیش مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور از درگذشت غم انگیز یک روستایی درخوزستان به خاطر ازدست دادن گاومیش خود خبرداد) و همین طوراست وقتی کشت و زرع یک روستایی از بین می رود و یا …

٩- ماهرقدرهم تلاش کنیم نمی توانیم شرایط مصیبت زده را دقیقا همچو او درک و احساس نماییم

احساس سوختن به تماشا نمی شود    آتش بگیر تا بدانی که چه می کشم

١٠- تدبیری راهگشا باید و همتی بلند و دستانی کارآمدوگام هایی چابک تا حیات و حیویت را به فضل حضرت حق ومدد یاری گران صدیق هور ، به مردمان آن سامان باز پس دهند .این کارشدنی است. امید آنکه شاهد رخدادهای مبارکی دراین عرصه باشیم وهورها وتالاب ها ورودها ونهرهای استان ، زندگی رادوباره ازسر گیرند ان شاءالله